| Tiyatro Kursu  | Şirket Tiyatrosu
Tiyatro Dünyası
Tiyatro Dünyası Bu Sahnede...
 
Ana Sayfa  |  Hakkımızda  |  Yazılar  |  Haberler  |  Yazarlar  |  Tiyatro Oyunları  |  Tiyatro Grupları  |  Sanatçılar  |  Kaynak  |  Duyuru Panosu  |
Eskişehir Günlükleri - Kendi Gök Kubbemiz
Rıfkı Demirelli




Bu hafta yapılan süper lig maçında Eskişehirsporlu bir futbolcu tarafından kendi kalesine iki gol atıldı. Bir gol de rakip takıma atılmasına rağmen takım yenildi. Büyük talihsizlik. Kendi kalesine gol az görülür, iki gol çok az görülür. İki gölün ayni oyuncu tarafından kaydedilmesi ise düşünülmez bile. Herhalde, bunlar gol krallığında sayılmıyor. Zaten bu şanssızlık savunma oyuncularının başına gelir ki; onların da gol krallığı iddiaları olmaz.

* * *

Hani fırtınalar kopmuş “Kendi Gök Kubbemiz” çatlamıştı ya, işte şimdi o oyunun turnesi nedeniyle Eskişehir’deyiz.

Hava puslu, Porsuk Suyu kent içinde yeşil-bulanık akıyor…

Yılların oyuncusu Toron Karacaoğlu’ ile sohbet bu sıkıcı havayı ve bulanık suyu bir nebze olsun unutturuyor.

Sansür meselesi ile ilgili olarak yaptıklarımı söyleyince de.“İyi halt etmişsin” diyerek azarlandım.

“26 Ağustos” şiirini, arada bir okuduğunu, hiçbir baskı olmaksızın kendisi tarafından kaldırıldığını söyledi. Bu da bir halttı. Büyük adamların haltı da öyle büyük oluyordu.

“Mademki; Okumak veya okumamak konusunda bir baskı yok, bari burada istek üzerine bir kez okuyun, bakın burası Metris Tepeye daha yakın, çok da yakışır.” Sözlerimi ise hiç duymadı bile.

Porsuk Suyu kent içinde yeşil-bulanık akıyordu. Havanın hiç keyfi yoktu…

Nihayet, Hanlar Gençlik Merkezinde ilk oyun. Yılların oyuncusu koca şairi oynuyor. …Bursa Erkek Lisesindeki konuşma, milli edebiyatımıza Metris tepeden yeni bir bakış açısı önerisi, Atatürk’ün telgrafı ve boşluk… “26 Ağustos” şiirinin yeri boş. Fondaki Atatürk’ün hayali Yahya Kemal’e bakıyor. Ama biraz dik, biraz kırgın bakıyor.

26 Ağustos, 30 Ağustosta işgalci emperyalistlere karşı zaferle sonuçlanan kurtuluş savaşımızın doruk noktasıdır.

Yarın da “17 Mart Çanakkale Zaferi”nin yıldönümü ve şehitler haftasıydı.

Hepsi boş yere bir selam bekledi…

Ve Porsuk Suyu kent içinde yeşil-bulanık akıyordu.

* * *

Televizyonlarda onca kaliteli görüntüler dururken, güvenlik kameralarının bir kaydı aklıma takıldı kaldı.

Elleri biribirne kelepçelenmiş iki mahkûm nakliye sırasında fırsat bulup kaçıyor. Çift yönlü yolun dört bariyerini de engelli koşu yapan sporcu enerjisi ve dans eden ikili uyumu içinde aşıyorlar. İşte tam o sırada olan oluyor. Fark edemedikleri incecik bir direği ortalayınca direğin öteki tarafında kafa kafaya çarparak yere yığılıyorlar. Arkadan gelen görevliler de iki kafadarı toplayıp götürüyor. Özgürlük hevesleri kısa sürüyor.

Direk ince olmasaydı mutlaka fark ederlerdi.

Ama nereye kadar bu kaçış… Belki bir duvar, belki de bir çukur.

Ne olursa olsun. Bence yakalanmayı bu kadar ilginç yapamazdı.

Bir de şu kelepçe. Müthiş bir icat. İnsanın ellerini önden de arkadan da bağlıyabiliyor. İnsanı sabit bir yere bağlıyabiliyor. İki insanı biribirne bağlıyabiliyor.

Ancak iki insanı biribirne bağlarken aynı eller birleştirilirse, yani sağ el sağ ele veya sol el sol ele kelepçelenirse bu tür kaçmalar zorlaşır. Birinin geri geri yürümesi mecburi olur. Bu durumdakileri siyasetçiler pek sevmezler. Çünkü alkış çalmaları zordur.


* * *

Başka bir gün, yine kahvaltı sonrası sohbet var. Toron Bey çok eski zamanlarda bir sahne hatırasını anlatıyor. Bu, Toron Bey’in bir bayan oyuncuyu divana taşıması şeklinde devam eden bir sahnedir.

Toron Bey rahatsızlanıp, birkaç gün dinlendikten sonra oyuna döndüğünde, bu sahnelerin rol arkadaşları tarafından kaldırıldığını, durum yönetime intikal edince de, o sahnelerin tekrar aynısının nasıl oynatıldığını anlatıyordu.

İşte tam da burada bu günlerin ısrarcı yaramaz çocuğu ben, yine fırsatı yakalayıp “Kendi Gök Kubbemiz” oyunundaki “26 Ağustos” şiirini, tek kişilik bir oyunun nöbetçi rejisörü ve ya oyuncusu olarak neden nasıl kaldırabildiğini, yönetimin haberi olduğu halde neden müdahale etmediğini soruyorum.

Yahya Kemal’i anlatan oyunda Yahya Kemal’in şirinin yasaklanmasının yok edilmesinin doğru olmadığında ısrar ediyorum.

Birileri “Ben böyle şiirin içine tükürürüm…” diyerek bu şiirin kaldırılmasını buyurmadıysa, neden tekrar yerine konmuyor. Eskişehir fırsatını kaçırdılar. Yoksa bunu yapmak için can atıyorlar da sezon sonu olduğundan yer mi bulunamıyor. Gelecek sezona kadar bekleyelim.

O zamana kadar da “kim öle kim kala.”

Bu şiiri yasaklamak ve ya bir kaza sonucu kaldırıldıysa yerine tekrar koymamak işgalci emperyalizmin yanında olmayı ve şiirde geçen her kelimenin karşıtı olmayı gerektirir. Bunun da vebali çok büyüktür.

Artık, bundan sonra her şey keyfe keder, başka oyuncular da istemedikleri metinleri ve mizansenleri atarsa, aksesuarcılar birtakım gerçleri artık koymuyorum derse, efektörler, ışık tasarımcıları ve dekor tasarımcıları bir süre sonra bazı parçaları tamamen çıkarıp ve ya yerlerini değiştirmek ister, bu durumu da emsal gösterirse yönetim ne yapacak, merak ediyorum.

Yönetmeliklere itibar edilmeyecekse olacağı budur.

Belgeler ortaya dökülmeden önceki, hiç böyle bir şiirin olmadığı açıklamasını merak edip soruyorum. Bu sözlerin de sağlıklı bir iletişimle alınmadığını, birazcık karmaşaya getirilip yazıldığını söylüyor.

Güneş birazcık yüzünü gösterir gibi oluyor ama Porsuk Suyu kent içinde hala yeşil-bulanık akmaya devam ediyor.

Bu ayın sansür raporuna göz attığımızda; Tubitak’ın bilim dergisinde Darvin sansürü, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatrolarında; Genel Sansür Yönetmenliğince Yahya Kemal’in anlatıldığı “Kendi Gök Kubbemiz” oyunundaki “26 Ağustos” şiirine ve TRT den Hadise’nin şortuna yapılan sansür damgasını vuruyor.

Önümüzde “27 Mart Dünya Tiyatrolar Günü” var. Bu yılkı temanın sansür olmasını umud ediyorum.

Porsuk Suyu kent içinde yeşil-bulanık akıyordu ya, kentin biraz dışında şeker fabrikası civarında çok büyük bir park düzenlenmiş. Porsuk Suyuna arıtma tesisleri kurulmuş. Devamına da nehir-plaj yapılmış… Artık Porsuk Suyu pırıl pırıl akıyor.

Darısı bütün akarsularımızın başına. Darısı bütün kirlenmeye yüz tutmuş kurumların başına. Darısı Şehir Tiyatrolarının başına.

Yakın bir gelecekte, dalya derken buna çok ihtiyacı var.

Güzellikler evi pınar suyudur, lağım suyu ile birleşmez.

Muhabbetle.

Rıfkı Demirelli
Eskişehir
19–03–2009

----------------------------------
Konu ile ilgili tüm yazılar
1-Şehir Tiyatroları'nda Yeni Bir Sansür Hikayesi (Nedim Saban)
2-Orhan Alkaya’nın Nedim Saban'ın Yazısı ile İlgili Açıklaması (Orhan Alkaya)
3-Şehir Tiyatroları ve Kendi Gök Kubbemiz ekibi Nedim Saban'ın yazısına tepkili
4-İşte Toron Karacaoğlu'nun El Yazısıyla Sansürlenen Belge (Nedim Saban)
5-Atasoy'dan tartışmaya son nokta (Cumhuriyet)
6-Kurt Puslu Havayı Sever (Nedim Saban)
7-Neden Fırtına Koptu ve Neden -Kendi Gök Kubbemiz- Çatırdadı? (Rıfkı Demirelli)
8-Eskişehir Günlükleri - Kendi Gök Kubbemiz (Rıfkı Demirelli)
9-Kendi Gök Kubbemiz - Topal Ördek (Rıfkı Demirelli)
10-Yahya Kemal’e Şehir Tiyatroları’nda Sansür! (Mehmet Nuri Yardım)
11-Kendi Gök Kubbemiz (Mehmet Nuri Yardım)
12-Tiyatro Dünyası, Kendi Gök Kubbemiz oyunundaki sansür tartışmasına son noktayı koyuyor

Yazarın Tüm Yazıları


Paylaş      
Yorumlar

Nedim Saban - ( 3/24/2009 )
Sayın Demirelli,Şehir Tiyatroları Genel Sanat Yönetmeni Orhan Alkaya’nın Toron Hoca’nın elinden, bu şiiri kendisinin kaldıdığına dair bir kağıt alarak sansürcü olma lakabından sıyrılmaya çalıştığını duydum. Umarım bu değerli sanatçıyı böyle bir tuzağa düşürmezler. Peki ya, birkaç gün önce, böyle bir şiirin hiç olmadığı iddiası karşısında tiyatro izleyicilerinin yüzüne nasıl bakacaklar, söyler misiniz, lütfen?

Bu Oyun Hakkındaki Görüşlerinizi Paylaşın !

İsim
Mail  (Yayınlanmayacak)
Yorum
Güvenlik Kodu= 949
Lütfen bu kodu yandaki kutuya yazınız
 

    Son Eklenen Yazılar     En Çok Okunan Güncel Yazılar
27 MART… UMUDUNU ARAYAN BİR GÜN (Ahmet Yapar)
YOKLAMA LİSTESİ (Skeç)
    Tüm Tiyatro Yazıları

    Bu Tarihte Yayınlanan Diğer Yazılar
    Bu yazının yayınlandığı tarihte gündemdeki diğer yazılar aşağıda listelenmiştir...

  • Marx’ın Dönüşü – Dostlar Tiyatrosu (Selin Seyhan/Funda Sancar) - 3/28/2009
  • Dünya Çocuk ve Gençlik Tiyatrosu Uluslararası Bildirisi (Roberto Frabetti) - 3/28/2009
  • 27 Mart 2009 - AKM Önündeki Konuşma Metni (Nedim Saban) - 3/28/2009
  • Dünya Tiyatro Günü (Yurdagül Yurtseven) - 3/27/2009
  • Tiyatroyu da Tiyatrocuları da Seviyorum (Nuran Becerikli) - 3/27/2009
  • Yakın Doğu Üniversitesi, 27 Mart Dünya Tiyatro Bildirisi (Hilmi ÖZEN) - 3/27/2009
  • 27 Mart 2009 Dünya Tiyatro Günü Bildirisi - Augusto Boal (Augusto Boal) - 3/26/2009
  • 27 Mart Dünya Tiyatro Günü’nde HADİ ÇAMAN'A MEKTUP (Rengin Uz) - 3/26/2009
  • Yeşim Özsoy Gülan'ın Sessizleştirilen Topluma Tepkisi: Noter (Üstün Akmen) - 3/25/2009
  • Böyle Sansür Görülmedi! - 2009 Sansür Yılı (Kemal Oruç) - 3/25/2009
  • Eskişehir Günlükleri - Kendi Gök Kubbemiz (Rıfkı Demirelli) - 3/24/2009
  • Yeni Bir 27 Mart... (Orhan Aydın) - 3/24/2009
  • Marx’ın Dönüşü – Dostlar Tiyatrosu (İsmail Can Törtop) - 3/23/2009
  • Bursa Şehir Tiyatrosu'nda Deli İbrahim Oyunu (Özlem Günal) - 3/23/2009
  • Trabzon Devlet Tiyatrosu'ndan Beklenen Oyun: Rumuz Goncagül (Fatma Babuşçu) - 3/23/2009
  • Dünya Tiyatro Günü Ulusal Bildirisi (Nedret Güvenç) (Nedret Güvenç) - 3/22/2009
  • Aşkı Yaşamak İçin Zaman Asla Geç Değildir: Bana Bunu Yapma (Üstün Akmen) - 3/21/2009
  • 27 Mart Dünya Tiyatro Günü Bildirisi (Yılmaz Onay - Nâzım Hikmet Kültür Merkezi) (Yılmaz Onay) - 3/20/2009
  • Kabaret - İstanbul Şehir Tiyatroları (Ayşe Müge Gerdan) - 3/20/2009
  • Türkiye Tiyatrolar Birliği Dünya Tiyatro Günü Bildirisi (Temel Demirer) - 3/20/2009
  • Azerbaycan -Oyun- Çocuk Tiyatrosu Dünya Çocuk ve Gençlik Tiyatroları Günü Kutlaması (Rasim Aşın) - 3/20/2009
  • İletişimsizlik Düşanının Bilinmez ve Görünmez Rengi: Bayrak (Üstün Akmen) - 3/18/2009
  • Şafak Türküsü (Yurdagül Yurtseven) - 3/18/2009
  • Finansman Canavarı (Mehmet Çetinkaya) - 3/17/2009
  • Susmayın... (Orhan Aydın) - 3/17/2009
  • Tek Kişilik Şehir - Ankara Devlet Tiyatrosu (Ahmet Olcay) - 3/17/2009
  • Sıradışı Yazarın Sıradanlığı: Troyalı Kadınlar ve Dünyalar Savaşı (Üstün Akmen) - 3/15/2009
  • Gençlerin Tiyatro İhtiyacı ve Mücadelesi (Kerem Kıtay) - 3/15/2009
  • Azerbaycan Üç Nokta Gazetesi Köşe Yazarı Prod. Dr. Vagıf İbrahimoğlu'ndan Türk Dünyasına Sesleniş (Vagıf İbrahimoğlu) - 3/15/2009
  • Tiyatro Neden Güzeldir? (Ulaş Tuzak) - 3/15/2009
  • Konak Gençlik Tiyatrosu (Ulaş Tuzak) - 3/14/2009
  • Neden Fırtına Koptu ve Neden -Kendi Gök Kubbemiz- Çatırdadı? (Rıfkı Demirelli) - 3/14/2009
  • Özerk Sanat Konseyi (Savaş Aykılıç) - 3/14/2009
  • Yassakkk! (Yurdagül Yurtseven) - 3/12/2009
  • Maskeliler - İstanbul Büyük Şehir Belediyesi Şehir Tiyatroları / Kurnaz Yazar… -Bukalemun- Metin… (Melih Anık) - 3/12/2009
  • Sahne Senin İstanbul... (Orhan Aydın) - 3/10/2009
  • Kurt Puslu Havayı Sever (Nedim Saban) - 3/10/2009
  • Poyrazoğlu'ndan Aşkın Matematik Hesabı: İyi Günde Kötü Günde (Üstün Akmen) - 3/10/2009
  • Nesrin Kazankaya ve Tiyatro Pera'nın başarılı yükselişi... (Rengin Uz) - 3/8/2009
  • ABBOO! DİLBER HALA (Yurdagül Yurtseven) - 3/7/2009
  • İşte Toron Karacaoğlu'nun El Yazısıyla Sansürlenen Belge (Nedim Saban) - 3/6/2009


  • Tiyatro Kursu Başlıyor!
    12 Şubat'tan itibaren her PAZARTESİ Kadıköy'de!
    Çalışanlara yönelik hobi sınıfı!



    Duyuru Panosu!



    Son Eklenen Tiyatro Oyunları

         Güncel Yazılar

    Yazar olmak ister misiniz?
    Yazar olarak tiyatrodunyasi.com ailesine katılmak, yazılarınızı yüzbinlerce tiyatroseverle paylaşmak isterseniz tiyatrodunyasi@tiyatrodunyasi.com adresine mail gönderebilirsiniz...

    Mail Listemize Üye Olun

         Güncel Haberler
    Tiyatro Maydanoz, Nazım’ın Kadınları ile Sahnede
    Tekin Deniz: Dümbüllü kavuğunu kimseye devretmedi

    Tiyatro Dünyası'nı takip Edin
     
     |  ..