| Tiyatro Kursu  | Şirket Tiyatrosu
Tiyatro Dünyası
Tiyatro Dünyası Bu Sahnede...
 
Ana Sayfa  |  Hakkımızda  |  Yazılar  |  Haberler  |  Yazarlar  |  Tiyatro Oyunları  |  Tiyatro Grupları  |  Sanatçılar  |  Kaynak  |  Duyuru Panosu  |
Nesrin Kazankaya ve Tiyatro Pera'nın başarılı yükselişi...
Rengin Uz




İstanbul’un orta yerinde, kücücük bir tiyatroda büyük işler yapılıyor. Nesrin Kazankaya’nın sanat yönetmenliğindeki Tiyatro Pera, sürekli yükselen bir grafik izliyor. İki sezondur perde açan ‘Venedik Taciri’ ve yeni oyun ‘Rahat Yaşamaya Övgü! (Brecht Kabare) mutlaka izlemesi gereken oyunlar. Bana göre bu Tiyatro’nun başarısı, Nesrin Kazankaya’nın oyun kitapçığına yazdığı ‘ Tiyatro Pera’da sahnelenen her oyun, söylenmesi gerekli ‘‘söz’’ün önderliğinde yeni bir estetik arayışını da birlikte getirir’ cümlesinde saklı.

Geçen sezonun öne çıkan oyunlarından, Mehmet Ali Kaptanlar’ın, Yahudi Shylock rolü ile ‘En İyi Erkek Oyuncu’ ödüllerini topladığı William Shakespeare’in ‘ Venedik Taciri’ Nesrin Kazankaya’nın çevirisi ve güncel yorumu ile perdesini açmaya devam ediyor. Antisemit ögeler taşıyıp taşımadığı her zaman tartışılmış olan Venedik Taciri, 16.yüzyılda, önemli bir ticaret merkezi olan Venedik’te geçer. Bu anlamda değişen bir şey yok, ancak yönetmen Nesrin Kazankaya metni günümüzden okumayı tercih etmiş. Shakespeare’nin, özel ve ödenekli tiyatrolar tarafından çok sahnelenmiş, bir çok kez değişik yorumla filme de çekilmiş eserinde, Antonio, yakın arkadaşının sevdiği zengin genç kızla evlenebilmesi için, Yahudi tefeci Shylock’tan faizle borç alır. Borcun vadesi konusunda çok ağır koşullar ileri sürülmüştür. Antonio gemileri battığı için borcunu ödeme konusunda sözünü tutamaz. Venedik mahkemesinde, Hristiyan Tacir Antonio ile Yahudi Shylock karşı karşıya gelirler…

Para, güç ve adalet kavramları maskeli karnavallar kenti, ilk borsanın ve gettonun kurulduğu yer olan Venedik’in büyülü atmosferinde sorgulanırken, Kazankaya, çağdaş yaşamda kullandığımız ne varsa sahneyi taşımış. Cep telefonları, son moda güneş gözlükleri ve bilgisayarları geçtik, Rialto borsası bile lap top ekranından izleniyor. Fas ve Aragon prensleri ile haberleşme telekonferans üzerinden yapılıyor! Shakespeare’in kadın karakterleri, iş dünyasının tüm acımasızlığı ve iktidar mücadelesi içinde, demir gibi güçlü iş kadınlarına dönüşmüşler! Deri koltuklarında esrar çekip, internette borsa oynarken birbirleriyle de oynaşmaktan geri kalmıyorlar… Nesrin Kazankaya her ne kadar metne zarar vermeden, olduğu gibi koruyarak günümüze getirse de oyunun daha önce seyrettiğimiz ‘Venedik Tacir’leri ile ilgisi yok. En azından ciddi ögeler içeren bir komedi olarak bildiğimiz Venedik Taciri, bu çağdaş yorumda komedisi az ağır bir oyun olarak çıkıyor karşımıza.

Unutulmayacak bir Shylock
Tiyatro Edebiyatı’nın ve Shakespeare karakterlerinin en dişilerinden olan şeytan ruhlu Shylock’u, İstanbul Devlet Tiyatrosu’ndan konuk sanatçı Mehmet Ali Kaptanlar oynuyor. Hem de ne oynamak! Geleneklerine, dinine ve dükalarına sımsıkı bağlı olan tefeciyi, şeytani yönünü göz ardı etmeden ama daha çok karakterin insan yanına vurgu yaparak muhteşem yorumluyor. Yıllar geçse de unutulmayacak. Venedik Taciri’nin diğer konuk oyuncusu, Antonio’yu canlandıran, İstanbul Şehir Tiyatrosu’ndan Can Başak’ın da rolüne çok yakıştığını ve yerinde bir seçim olduğunu söyleyebilirim. Nesrin Kazankaya, onca ağır görevinin arasında bir de Portia rolünü üstlenmiş. Abartılı bir oyunculuğu tercih etmiş. Cevirmenlik, yönetmenlik derken oyunculuk arada biraz kaynamış gibi geldi bana. Shylock’un kızı Jessica’da Zeynep Özden, Launcelot’ta Aytunç Şabanlı, Lorenzo’da Erdinç Anaz (dans düzeni de ona ait) Nerissa’da Başak Meşe ve Gratiano’da Mehmet Aslan rollerinin hakkını veren genç oyuncular. Venedik Taciri’nin dekor tasarımı çok yaratıcı. Şirin Dağtekin, öncelikle Tiyatro Pera’nın dar ve küçük sahnesini ustaca genişleterek işe koyulmuş. Oyunu, Venedik kanallarının, kırmızı beyaz direklerinin ve akan su sesinin eşliğinde izliyorsunuz. Dev gökdelenler, Kazankaya’nın yorumunu destekliyor. Nilüfer Moayeri’nin kostümleri ve mask seçimleri çok zevkli. Ezgi Kasapoğlu’nun (Brecht Kabare’de yıldızı parlıyor) müzik yönetmenliğini yaptığı oyunda, Vivaldi’den geleneksel İbranice dini şarkılara kadar geniş bir müzik yelpazesi yerli yerinde kullanılmış. Venedik Taciri, günümüzün kanayan yarası olan etnik ayrımcılığı, bireyin ‘yabancılaşması’nı öne çıkarması açısından ilginç ama güncelleştirme ve yeniden yorumlama adına biraz yüklü bir oyun olmuş. Nesrin Kazankaya’nın sonsuz emeğine saygı gösterip bir zahmet yaklaşık üç saat süren oyunu ‘ fazla uzunmuş’ demeden seyretmenizi öneririm.

Renkli kabare ortamı
Sezonun en başarılı yapımlarından, Rahat Yaşamaya Övgü! (Brecht Kabare), Nesrin Kazankaya’nın Beltolt Brecht’in sevilen oyunlarından bölümler ve ‘Faşizm Üzerine Yazılar’ından uyarlayıp sahneye koyduğu bir müzikli oyun. Daha doğrusu müzikli, danslı bir kabare gösterisi. Bertolt Brecht’in epik politik tiyatrosunu, Dostlar Tiyatrosu’nun oyunlarında adım adım izlemiş sıkı bir hayranı olarak gittim oyuna. Nesrin Kazankaya’nın Yücel Erten ile birlikte dilimize kazandırdığı ‘Rahat Yaşamaya Övgü! canlı orkestra eşliğinde bir kabare ortamının renkli atmosferinde sahneleniyor.

Nesrin Kazankaya, Brecht seçkisi için, seyircinin kendisini daha yakın hissedebileceği, Brecht’in çokca sahnelenmiş, Schweyk İkinci Dünya Savaşı’nda, Arturo Ui’nin Önlenebilir Yükselişi ve Üç Kuruşluk Opera oyunlarından can alıcı sahneleri seçmiş. Hepsini bir kabarenin parlak dünyasının içine oturtmuş. Göz boyayan vahşi kapitalizmle kabarenin göz boyayıcı ışıltılı dünyası çok güzel örtüşmüş. Faşizm, alkışlayanları ve altında ezilenleri, savaş, çıkarcıları ve mağdurları, sömüren sınıf, sömürülen sınıf, patronlar, işçiler, yoksullar, egemen sınıf, ezilen halk, kandırılanlar, kandıranlar, koyun sürüleri, korkaklar, zorbalar, alçaklar, katiller, işi her zaman kitabına uyduranlar, bedenini satanlar, ruhunu satanlar, iki yüzlüler, ceplerini dolduranlar, her devrin adamları, efendilerine uşaklık yapanlar…Bunların hepsi, 20.yüzyıl tiyatrosunda epik tiyatro anlayışı ile devrim yaratan, oyun yazarı, şair, tiyatro kuramcısı Bertolt Brecht’in kalemine takılanlar. Prag’da Schweyk’le, Bn.Kopecka’nın barına konuk olduktan sonra, 1930’ların Chicago’sunda Arturo Ui’nin yükselişini izleyip, İngiltere’ye uzanıyor ve Üç Kuruşluk Opera’nın suç dünyasına giriyoruz. Ve Brecht ve müzik ve oyuncular bizi alıp götürüyor…

O yıllardan bugünün dünyasına
Rahat Yaşamaya Övgü!, savaş, faşizm ve çarpık ahlak dayatması teması çerçevesinde günümüz dünyasına o kadar uyuyor ki seyrederken dehşete düştüm. Nesrin Kazankaya, öyküleri, dansları, müziği ve oyuncuları birbiriyle çok iyi harmanladığı, seyirciyi hiç sıkmayan, hatta güldüren ama en önemlisi de düşünmeye davet eden bir Brecht seçkisi sunmayı başarıyor. İstanbul Devlet Tiyatrosu kadrosundan Levent Öktem’i konuk oyuncu olarak almış. Öktem, Schweyk, Ui, Peachum ve Brown rollerinin hakkını verirken, aynı zamanda iyi bir müzikal oyuncusu olduğunu da gösteriyor. Diğer rollerde, Kazankaya’nın Pera Sanat Merkezi’nden öğrencileri olan genç kadro var. Bana göre oyunun iki yıldızı, başarılı dans düzenini de yapan Erdinç Anaz (SS, Roma, Matthias) ve Başak Meşe (Bn.Kopekca, Clark,Yargıç,Manav, Bn.Peachum, Walter). Bu iki genç oyuncunun bir oyundan diğerine, kendilerini geliştirmelerine tanıklık etmek hoş bir duygu. Zeynep Özden de Venedik Taciri’ne göre çok daha rahatlamış gibiydi. Volkan Aktan en çok Dogsborough rolünde göz doldurdu. İlk kez seyrettiğim Linda Çandır’ı ise özellikle Polly olarak alkışladım.

Müzik, Tiyatro Pera’nın oyunlarında her zaman önemli bir yer tutar. Hele ki söz konusu Brecht olursa. Rahat Yaşamaya Övgü, piyano, gitar, bas gitar, klarnet, saksafon ve davuldan oluşan canlı orkestra eşliğinde oynanıyor. Piyanoyu çalan ve aynı zamanda vokal yönetmeni olan Ezgi Kasapoğlu’na dikkatinizi çekmek istiyorum. Harika bir soprano sesi var aynı zamanda da sahneye yakışan hoş bir kadın. Nesrin Kazankaya, bu değerli müzisyeni, piyanonun başından kaldırarak, oyunun içinde kabaretist olarak da kullanmakla çok iyi etmiş. Müziği Kurt Weill’a ait olan ‘Rahat Yaşamanın Şarkısı’ ve ‘İnsan Neyle Yaşar’ı dinlerken, Brecht bu sözleri günümüz dünyası için de yazmış olabilirdi diye geçirdim içimden. Diğer şarkılarının besteleri, Turgay Erdener ve Hanns Eisler imzasını taşıyor. Oyunun dekor tasarımı Vecdi Sayar’ın. Şaşırdım, Vecdi Bey’in dekor yaptığını bilmiyordum. Oyunculara, hareket kabiliyeti sağlayan, rahat dans edebilecekleri geniş bir alan bırakmış ve tonet sandalyelerden oluşan sade ama şık bir dekor yapmış.Kabare dekorunu renkli ampullerle tamamlamış. Nilüfer Moayeri’nin kostümleri de o yılların havasını yansıtmakta çok başarılı.Yüksel Aymaz ışık tasarımında ustalığını konuşturmuş. Nesrin Kazankaya ve ekibi el ele vererek (her iki oyunun dramaturgu olan Şafak Eruyar’ın emeklerini unutmadan) kaçırılmaması gereken bir Brecht seçkisi sundular bize.

Skakespeare ve Brecht…Yaşadıkları çağa ve kendilerinden sonra yaşanan çağlara her zaman söyleyecek yeni sözü olan iki büyük yazar ve ozan. Venedik Taciri ve Rahat Yaşamaya Övgü’de anlatılanlar, günümüz dünyasının bugün hala kanayan yaraları olan sorunları ile öylesine şaşırtıcı bir biçimde örtüşüyor ki. Bu dünya, bu insanoğlu bir arpa boyu da mı yol almadı, yaşanan savaşlardan, çekilen onca acıdan hiç mi ders çıkarmadı? Kutsal ve ahlaki değerleri sömürenler hiç mi akıllanmayacak? Düşün ki isin isinden çıkasın…

Venedik Taciri ve Rahat Yaşamaya Övgü oyunlarından sonra alkışlarım en çok, tiyatromuz adına çok güzel işler başaran, elini taşın altına koymaktan çekinmeyen, bir tiyatroyu yoktan var eden Nesrin Kazankaya’ya…

Tiyatro Pera - Eren Uluergüven Sahnesi: Tel 0 212 245 44 60

Rengin Uz


Yazarın Tüm Yazıları


Paylaş      
Yorumlar

Bu Oyun Hakkındaki Görüşlerinizi Paylaşın !

İsim
Mail  (Yayınlanmayacak)
Yorum
Güvenlik Kodu= 461
Lütfen bu kodu yandaki kutuya yazınız
 

    Son Eklenen Yazılar     En Çok Okunan Güncel Yazılar
27 MART… UMUDUNU ARAYAN BİR GÜN (Ahmet Yapar)
YOKLAMA LİSTESİ (Skeç)
    Tüm Tiyatro Yazıları

    Bu Tarihte Yayınlanan Diğer Yazılar
    Bu yazının yayınlandığı tarihte gündemdeki diğer yazılar aşağıda listelenmiştir...

  • Azerbaycan Üç Nokta Gazetesi Köşe Yazarı Prod. Dr. Vagıf İbrahimoğlu'ndan Türk Dünyasına Sesleniş (Vagıf İbrahimoğlu) - 3/15/2009
  • Tiyatro Neden Güzeldir? (Ulaş Tuzak) - 3/15/2009
  • Konak Gençlik Tiyatrosu (Ulaş Tuzak) - 3/14/2009
  • Neden Fırtına Koptu ve Neden -Kendi Gök Kubbemiz- Çatırdadı? (Rıfkı Demirelli) - 3/14/2009
  • Özerk Sanat Konseyi (Savaş Aykılıç) - 3/14/2009
  • Yassakkk! (Yurdagül Yurtseven) - 3/12/2009
  • Maskeliler - İstanbul Büyük Şehir Belediyesi Şehir Tiyatroları / Kurnaz Yazar… -Bukalemun- Metin… (Melih Anık) - 3/12/2009
  • Sahne Senin İstanbul... (Orhan Aydın) - 3/10/2009
  • Kurt Puslu Havayı Sever (Nedim Saban) - 3/10/2009
  • Poyrazoğlu'ndan Aşkın Matematik Hesabı: İyi Günde Kötü Günde (Üstün Akmen) - 3/10/2009
  • Nesrin Kazankaya ve Tiyatro Pera'nın başarılı yükselişi... (Rengin Uz) - 3/8/2009
  • ABBOO! DİLBER HALA (Yurdagül Yurtseven) - 3/7/2009
  • İşte Toron Karacaoğlu'nun El Yazısıyla Sansürlenen Belge (Nedim Saban) - 3/6/2009
  • Orhan Alkaya’nın Nedim Saban'ın Yazısı ile İlgili Açıklaması (Orhan Alkaya) - 3/6/2009
  • Şehir Tiyatroları'nda Yeni Bir Sansür Hikayesi (Nedim Saban) - 3/5/2009
  • Tiyatrom.com veda edeli 1 yıl oldu ! (Moderator) - 3/5/2009
  • Öldün Duydun Mu? – Altıdan Sonra Tiyatro (İsmail Can Törtop) - 3/5/2009
  • Tiyatroda Günlük 5 Mart 2009 (Melih Anık) - 3/5/2009
  • Tiyatromuzda Mustafabey Ödülleri ve Açtığı Körkuyu (Üstün Akmen) - 3/4/2009
  • Çürüme (Orhan Aydın) - 3/4/2009
  • Röportaj: Tiyatro Eleştirmeni Üstün Akmen gelecekten umutsuz... (Üstün Akmen) - 3/3/2009
  • Biri Sanat mı Dedi? (Berkan Karasu) - 3/2/2009
  • Kafka'yı Yakmışlar (!) : Dönüşüm / İstanbul BB Şehir Tiyatroları (Melih Anık) - 3/2/2009
  • Antalya Devlet Tiyatrosu - Bay Kolpert - David Gieselmann (Öznur Çetin) - 3/1/2009
  • Tiyatrocular İlgi bekliyor (Adnan Tönel) - 3/1/2009
  • Teatral Bir Yazı: BALIK SEVDASI (Yurdagül Yurtseven) - 2/28/2009
  • Nuh'un Uzay Gemisi (Küresel Isınma ile İlgili - Çocuk Oyunu) (Hakan Atalay) - 2/28/2009
  • Tiyatroda Günlük - 26 Şubat 2009 (Melih Anık) - 2/26/2009
  • Mağdur Kız, İşkenceci Celladına Karşı: Ölüm ve Kız (Üstün Akmen) - 2/26/2009
  • Dervişin İçindeki Ölümü: Derviş ve Ölüm (Üstün Akmen) - 2/25/2009
  • Çırağan Oyuncuları (Dündar İncesu) - 2/24/2009
  • Van Gogh - Tiyatro Gerçek / İkarus’un Uçuşu….Ya da Ateş Denizlerinden Mumdan Gemilerle Geçmek.. (Melih Anık) - 2/24/2009
  • Bir Delinin Hatıra Defteri - Ankara Devlet Tiyatrosu (Taner Can) - 2/24/2009
  • Bir Daha Çal Sam - İzmir Devlet Tiyatrosu (Ahmet Olcay) - 2/23/2009
  • Korkunun Ecele Ne Faydası Var, Ne De Katkısı!: ACI (Üstün Akmen) - 2/23/2009
  • Sakıncalı Piyade - Su Gösteri Sanatları Sahnesi (Uğur Mumcu) (Öznur Çetin) - 2/22/2009
  • Tiyatro Gerçek - Van Gogh (Arda Aydın) - 2/21/2009
  • ONE MINUTE! ONE MINUTE! (Yurdagül Yurtseven) - 2/21/2009
  • Ellerinizden öpüyorum sevgili Gazanfer Özcan (Rengin Uz) - 2/18/2009
  • Gidenlerin Ardından... (Yurdagül Yurtseven) - 2/18/2009


  • Tiyatro Kursu Başlıyor!
    3 Ekim'den itibaren her PERŞEMBE Kadıköy'de!
    Çalışanlara yönelik hobi sınıfı!



    Duyuru Panosu!



    Son Eklenen Tiyatro Oyunları

         Güncel Yazılar

    Yazar olmak ister misiniz?
    Yazar olarak tiyatrodunyasi.com ailesine katılmak, yazılarınızı yüzbinlerce tiyatroseverle paylaşmak isterseniz tiyatrodunyasi@tiyatrodunyasi.com adresine mail gönderebilirsiniz...

    Mail Listemize Üye Olun

         Güncel Haberler
    Tiyatro Maydanoz, Nazım’ın Kadınları ile Sahnede
    Tekin Deniz: Dümbüllü kavuğunu kimseye devretmedi

    Tiyatro Dünyası'nı takip Edin
     
     |  ..