| Tiyatro Kursu  | Şirket Tiyatrosu
Tiyatro Dünyası
Tiyatro Dünyası Bu Sahnede...
 
Ana Sayfa  |  Hakkımızda  |  Yazılar  |  Haberler  |  Yazarlar  |  Tiyatro Oyunları  |  Tiyatro Grupları  |  Sanatçılar  |  Kaynak  |  Duyuru Panosu  |
Drama
Esen Çamurdan



Türk tiyatrosunun tarihçesine bakıldığında dramaturg sözcüğünün
tiyatro terimleri arasında uzun zamandır yer aldığı görülür. İlk kez
Ankara Devlet Tiyatrosunda dramaturg adı altında görev yapan kişilerin
çalışma alanları, tiyatroya gönderilen oyunları okumak ve bunlarla
ilgili raporlar düzenlemekle sınırlanmıştır. Daha sonraları
dramaturgun işlevi ödenekli tiyatrolarda aynı kalmakla birlikte, bir
kavram olarak tartışma konusu olmuş genelde, pek etkinlik göstermese
de, kendi dar çevresinde yavaş yavaş varlığını duyurmuştur. 1990' lara
gelindiğinde ise dramaturgluktan daha çok konuşulur olmuştur ama onu
herkes kendine göre tanımlamaktadır ve ne yazık ki yapılanlar soyut
tartışmadan öteye gidememektedir.

   Yine aynı bağlamda, çağdaş dramaturgi anlayışı da bu aşamada söz
konusu edilmeye başlamış, çok olmasa da kimi yazılarda, söyleşilerde
çağdaş tiyatroda dramaturginin önemine değinilmiştir. Ne ki dramaturgi
anlayışındaki belirsizlik, dramaturg tanımında olduğu gibi, büyük
ölçüde sürmekte ve bir kavram karmaşasına neden olmaktadır. Konuyla
ilgili tartışmaların düzeyi ve bir noktadan sonra tıkanıp kalmalarının
nedeni, birbirlerinden soyutlanamaz olan bu iki kavramla ilgili bilgi
ve birikim eksikliğine, yada çağdaş tiyatroya değin donanım
yetersizliğine bağlanabilir. Bir çok alada tanık olduğumuz gibi
Türkiye' ye dramaturgluk uğraşı, ona gereksinim duyulmadan "ithal"
edilmiştir ve bunun doğal sonucu olarak da son derece kısıtlı, kimi
zaman da yanlış alanlarda kullanılmaktadır.

   Tüketilmiş bir yılı iyi ve anılarıyla geride bırakırken, bizi
ekranın, gazetelerin karşısına bağlayan, meraktan şaşkınlığı,
üzüntüden öfkeye savuran onca seyirci kalmanın .tuhaf duygusunu
yaşıyoruz. Bu uzun yılda, çoğu zaman, hangi olayın gerçek, hangisinin
kurmaca olduğunu düşünürken, kendimizi grotesk bir oyunun içinde
hissettik. Yaşanan olaylardaki anlamlı ve anlamsızlığı kavramak yada
dertlerimizden birazcıkta olsa uzaklaşmak için, sinemalara, kitaplara,
sergilere, tiyatrolara sığındık. Peki aradığımızı bulabildik mi?

Dramaturgi kaygısı olmadan, böyle bir bilinç oluşmadan dramaturg
yaratılmıştır ülkemizde ve günümüzde yaşanılan çatışmalar, işlevi pek
de kestirilemeyen bir görevin türetilmesinden kaynaklanmaktadır. Oysa
çağdaş anlamıyla dramaturg bizimki gibi eğitimi zayıf, okuma inceleme,
araştırma alışkanlığı olmayan ve genellikle okuldan aldıkları eğitimle
yetindikleri ülkelerde, tiyatronun çağını yakalayabilmesi için etken
olabilecek asal kişilerden biridir. Çünkü tiyatromuzun asıl sorunu,
teknolojiden de önce, nitelikli, yaratıcı insan malzemesidir. Çağdaş
tiyatronun, tiyatro bilincinin değişmesi sonucunda oluştuğu göz önüne
alındığında, sıkıntının salt ekonomik olmadığı çıkar ortaya; asıl
engel, tiyatronun özünü oluşturan donanımlı kişilerin azlığıdır, insan
altyapısının yetersizliğidir. Öte yandan, tiyatro bilincinin
değişmesi, bakış açısının farklılaşmasının bir sonucudur. Yeni tiyatro
düşüncesi, "başka" bir tiyatro yapma gereksiniminden doğmuştur. Gel
gelelim insanın daha iyiyi, güzeli isteyebilmesi için, her şeyden önce
onu bilmesi, onun ayrımında olması gerekir ki, bu da bir bilgi, görgü,
kısacası birikimle olasıdır. Ve bu kültürel, sanatsal beslenme
olmadan, en gelişmiş teknik, teknolojik araçlar bile tiyatroyu çağdaş
kılamaz.

   Seyirci ve sahneye yaklaşımın değişmesiyle birlikte yeniden
yapılanan ve bir bilgi ve kültür işi olarak değerlendirilen çağdaş
tiyatroda dramaturgun işlevini açımlayabilmek için dramaturgi
kavramını incelemek gerekir. Çağdaş dramaturgi anlayışı ise
araştırmacıyı, modern tiyatronun başlangıcına yani yönetmenin sahneye
çıkışına götürecektir. Gerçekten de, çağdaş tiyatroyla ilgili hangi
olguyu incelerseniz irdeleyin karşınıza hep, ona bugünkü kimliğini
kazandıran, sahneleme eyleminin özerk bir sanat dalına dönüşmesi ve
buna bağlı olarak, yönetmenini sahnenin egemen kişisi olarak görülmesi
çıkar. Durum böyle olunca, çağdaş tiyatroyu oluşturan asal öğelerin
anlam ve işlevlerini kavrayabilmek için, tiyatronun yazın alanından
kurtulup bir sahne sanatına dönüşmesini sağlayan, sahneleme (sahneye
koyma) olgusunun gelişimini izlemek kaçınılmaz olur. dramaturgi ve
dramaturg için de durum aynıdır. Günümüzde giderek kendinden daha sık
söz ettiren, tartışılan, ne oldukları hem bilinen hem de bilinmeyen bu
kavramların ortaya çıkma nedenlerini araştırmak, tanımlamalarını
yapabilmek ve tiyatro sanatı içindeki yerlerini, işlevlerini
belirleyebilmek için bizim de, tiyatro etkinliğine yeni bir boyut
getirerek onu kökten değiştiren sahneleme anlayışının doğuşundan yola
çıkmamız gerekecektir.

   Ne ki, XIX. Yüzyılın ikinci yarısında yaşanan ve çağdaş tiyatroyu
etkileyen sahneyle ilgili gelişmeleri izleyebilmek için, bu dönemi
hazırlayan XVII. İle XVIII. yüzyıllara uzanmak kaçınılmaz olacaktır.
Çağdaş tiyatroda dramaturginin ve dramaturgun yerini ve işlevini
araştırmaya, bunlara olabildiğince açıklık getirmeye çalışan bu
kitap,ister istemez, çağdaş tiyatro anlayışının kısa bir tarihçesini
de sunmuş olmaktadır okuyucuya. Dramaturgi ve dramaturg kavramlarının
üstünde bu denli durmanın asıl amacıysa, tiyatro sanatının ince beğeni
ve çok yönlülük, özellikle de bilinç isteyen bir sanat dalı olduğunu
bir kez daha anımsatmaktır. Bunun ardından da, epeydir unutulmuşa
benzeyen duyarlı bir noktanın altını çizmek gerekiyor.




Paylaş      
Yorumlar

Bu Oyun Hakkındaki Görüşlerinizi Paylaşın !

İsim
Mail  (Yayınlanmayacak)
Yorum
Güvenlik Kodu= 673
Lütfen bu kodu yandaki kutuya yazınız
 

    Son Eklenen Yazılar     En Çok Okunan Güncel Yazılar
27 MART… UMUDUNU ARAYAN BİR GÜN (Ahmet Yapar)
YOKLAMA LİSTESİ (Skeç)
    Tüm Tiyatro Yazıları

    Bu Tarihte Yayınlanan Diğer Yazılar
    Bu yazının yayınlandığı tarihte gündemdeki diğer yazılar aşağıda listelenmiştir...

  • Süleyman ve Öbürsüler (Semaver Kumpanya) - 5/18/2007
  • 12. Gece (Semaver Kumpanya) - 5/18/2007
  • Semaver Kumpanya 2006 - 2007 Kadrosu. - Semaver Kumpanya - Tanıtım Filmi (Semaver Kumpanya) - 5/18/2007
  • ULUSLARARASI KARADENİZ TİYATRO FESTİVALİ’NDEN İZLENİMLER (2) (Üstün Akmen) - 5/18/2007
  • Cinnet (Fragman) (Tiyatro Candela) - 5/18/2007
  • Siz de tekstlerinizi gönderin !! (-) - 5/15/2007
  • Ve tanrı kadını yarattı… - Jeanne d’Arc’ın öteki ölümü (İhsan Ata) - 5/15/2007
  • 8. ULUSLARARASI KARADENİZ TİYATRO FESTİVALİ’NDEN İZLENİMLER (1) (Üstün Akmen) - 5/15/2007
  • Söyleşi : Kemal Oruç (Elçin Aydın) - 5/11/2007
  • Ayrılık : Gereksiz gürültüye boğdurulmuş bir evlilik oyunu (Üstün Akmen) - 5/11/2007
  • Drama (Esen Çamurdan) - 5/11/2007
  • Tiyatro Sporu (Oyun İstasyonu) - 5/9/2007
  • OYUN İSTASYONU (Kocaeli) - 5/9/2007
  • TÜRKİYE… TİYATRO… UYANMAK… (Kemal ORUÇ) - 5/9/2007
  • AMADEUS : SALIERI’DEN YANA OLAN KİM? HELE BİR SÖYLESENİZE!.. (Üstün Akmen) - 5/9/2007
  • YAŞAMIN İZİNDEKİ KADINLAR : GÜLSÜM CENGİZ GENE İPOTEK ALTINDA (Üstün Akmen) - 5/9/2007
  • “SON DÜNYA” : KAÇILACAK YER NEREDE? (Üstün Akmen) - 5/9/2007
  • Matematik Hesabı (Ali Poyrazoğlu) - 5/3/2007
  • Yersiz Oyuncular'dan Videolar (Yersiz Oyuncular) - 5/3/2007
  • Kamyon (Sarıyer Halk Eğitim Merkezi Tiyatro Kolu) - 5/1/2007
  • “YERALTINDAN NOTLAR” : MUTLAKA SEYREDİLMESİ GEREKEN BİR OYUN (Üstün Akmen) - 5/1/2007
  • Mikado`nun Çöpleri (Beşiktaş Belediyesi Kültür Sanat Platformu) - 4/27/2007
  • CİHANYANDI KANLI NİGAR'IN TRAJİKOMİK HİKAYESİ (Özge Öztürk ) - 4/27/2007
  • FREDERICO GARCIA LORCA 1898- 1936 (-) - 4/27/2007
  • Harmanyeri 1915 (Tiyatro Prizma) - 4/26/2007
  • Haşin Bir Hikaye (Seyir Tiyatrosu) - 4/26/2007
  • İstanbul Halk Tiyatrosu (İstanbul) - 4/25/2007
  • Can Tarlası (İstanbul Halk Tiyatrosu) - 4/25/2007
  • ETNA: BEDENDEKİ KUYU (Üstün Akmen) - 4/25/2007
  • Röportaj : Bennu Yıldırımlar (Zeynep Rendeci) - 5/17/2007
  • Tiyatro Terimleri (Alıntıdır) - 4/22/2007
  • SANATIN İÇİNDEN GEÇEN KENT ESKİŞEHİR’DEN TİYATRO İZLENİMLERİ/2 (Üstün Akmen) - 4/22/2007
  • SANATIN İÇİNDEN GEÇEN KENT ESKİŞEHİR’DEN TİYATRO İZLENİMLERİ (Üstün Akmen) - 4/17/2007
  • DÖRT KADININ YAŞAMA TUTUNMA SERÜVENLERİ: “KADİFE ÇİÇEKLERİ” (Üstün Akmen) - 4/16/2007
  • TÜRKER İNANOĞLU’NUN GÖNLÜNDE YATAN ASLAN: “ROMANTİKA” (Üstün Akmen) - 4/9/2007
  • TİYATROMUZUN YENİ DON KİŞOT’LARINDAN ESKİ FARS: “KARMAKARIŞIK” (Üstün Akmen) - 4/6/2007
  • Semaver Kumpanya (İstanbul) - 4/5/2007
  • TÜM ÖDÜLLERDEN AFFIMIZI İSTİYORUZ (Semaver Kumpanya) - 4/3/2007
  • KADINLARINA BIYIKLARINI SÜPÜRGE ETMİŞ ERKEKLERİN OYUNU: “TERSİNE DÜNYA” (Üstün Akmen) - 4/3/2007
  • Aşk, bazen vazgeçmektir: (Üstün Akmen) - 4/1/2007
  • Anna Karenina (Kent Oyuncuları) - 3/27/2007


  • Tiyatro Kursu Başlıyor!
    12 Şubat'tan itibaren her PAZARTESİ Kadıköy'de!
    Çalışanlara yönelik hobi sınıfı!



    Duyuru Panosu!



    Son Eklenen Tiyatro Oyunları

         Güncel Yazılar

    Yazar olmak ister misiniz?
    Yazar olarak tiyatrodunyasi.com ailesine katılmak, yazılarınızı yüzbinlerce tiyatroseverle paylaşmak isterseniz tiyatrodunyasi@tiyatrodunyasi.com adresine mail gönderebilirsiniz...

    Mail Listemize Üye Olun

         Güncel Haberler
    Tiyatro Maydanoz, Nazım’ın Kadınları ile Sahnede
    Tekin Deniz: Dümbüllü kavuğunu kimseye devretmedi

    Tiyatro Dünyası'nı takip Edin
     
     |  ..