| Tiyatro Kursu  | Şirket Tiyatrosu
Tiyatro Dünyası
Tiyatro Dünyası Bu Sahnede...
 
Ana Sayfa  |  Hakkımızda  |  Yazılar  |  Haberler  |  Yazarlar  |  Tiyatro Oyunları  |  Tiyatro Grupları  |  Sanatçılar  |  Kaynak  |  Duyuru Panosu  |
Şaha kalkan Küheylan… Kocaeli Şehir Tiyatroları
İhsan Ata



Post modern epik dramanın en güzel örneklerinden biri olan Küheylan, ( Equus) 17 yaşında akıl hastası olan Alan Strang’ın ve doktoru Martin Dysart’ın hikâyesi üzerinden kısıtlama-özgürleşme, normallik-anormallik gibi çatışmaları işlerken diğer taraftan günümüzdeki aile kavramını sorguluyor.

Medya terörü, bastırılan düşünce özgürlüğü, konuşma özgürlüğüyle saçmalamanın birbirine girmesi, dini duyguların sömürülmesi, peşine milyonlar takan tarikat örgütlenmeleri, terör-anarşi-uyuşturucu… Bu bağlamda Küheylan, Türk insanına da bazı hatırlatmalarda bulunuyor. Kocaeli Şehir Tiyatrolarının oyun seçimi, günümüz Türkiye’sinin siyasi ortamına çok uygun. Sahnelenmeye başlandığı günden itibaren bu kadar tutması (dolması)nın bir sebebi de bu.

Küheylan, altı atın gözünü oyan 17 yaşındaki seyis Alan Strang’ın yargıç kararıyla bir psikologa götürülmesiyle, tedavi sürecinde gelişen olaylar dizisinden oluşur. Ruh doktoru Dysart bu işi çözmek için anne ve babasından başlayarak tüm çevresiyle görüşür. Ağır adamlarla çözüme yaklaşan Dysart çocuğu iyileştirirken aslında kendisini tedavi ettiğini görürüz.

“Sofokles Kral Odipus’u yazarken büyük ölçüde bütün seyircilerinin bildiği bir mitosa dayanıyordu. Oidipus kader bağlarından kurtulmaya ne kadar çabalarsa çabalasın babasını öldürecek, annesiyle evlenecekti. Sonunda kendi elleriyle gözlerini oyması kaçınılmazdı. Ya, altı atın gözlerini oyan İngiliz gencinin yazgısı nedir? Bir Grek tragedyası kadar sarsıcı ve sürükleyici bir oyun yazan Peter Shaffer kendi mitosunu yaratmıştır.”

Küheylan’ın çevirmeni Sevgi Şanlı’nın yukarıdaki sözleri sizlere iddialı gelse de haksız bir iddia olduğunu söylemek çok güç. Çünkü daha oyunun en başında altı atın gözünü oyan 17 yaşındaki bir gençten söz edildiğini duyarız. Ve irkiliriz.

Daha oyunun başındayken sarsılamaya başlamışızdır. Sonrada onu bu eyleme iten nedenleri doktordan öte bir dedektif gibi çalışarak çözümlemeye başlandığını görürüz. Oyun sonlarına doğru da biz sorgulamaya başlarız. Tedavi gören, 17 yaşındaki Alan Strang mıdır yoksa çözümlemeye çalışan doktoru Martin Dysart mı diye?...

İş bu noktada sorgulamamız gereken şey, normal olan nedir? Hangimiz normaliz ya da anormalizdir?

Tutkular mıdır bizi esir alan yoksa biz mi tutkuları esir ederiz?

“Bir tutkuyu tedavi edebilirsiniz ama bir tutku yaratamazsını” diye bağıran doktordur oyunun sonunda.

Ruh Doktoru Martin Dysart’ı ete kemiğe bürüyen başarılı oyuncu Ufuk Aşar oyunun odak noktasında, yer yer şiirsel bir üsluba kaçan ses tonu dışında tiyatro yaşamının zirvesine çıkıyor.

Alan Strang rolünde Fatih Sevdi, askerden döner dönmez ayağının tozuyla sahneye çıkıyor. Aldığı rolle sahneleri ne kadar özlediği belli… Fatih Sevdi, Alan Strang’ı anlamaya çalışmamız gerektiğini, onun sorunlu bir çocukluk dönemi geçirdiğini ve geçirmekte olduğunu, kendisine kurduğu dünyada yaşadığı tüm acılara rağmen hayata tutunmaya çalıştığını başarılı performansıyla izleyiciye anlatıyor.

Bu anlatımda böylesine bıçak sırtı bir rolü: abartıdan uzak, hesabını yeterince verdiğini görüyoruz. Üst düzey oyunculuğuyla bizi, Alan Strang’ın dünyasına götürüyor. Yaşadığı sıkıntılara tanıklık etmemizi istiyor. Ve parçalar yerine oturdukça ( dindar anne, dinsiz baba, kutsal kitaplardan öyküler, yatak odasında asılı duran at resmi, at gözü ve at tutkusu) sarsılıyoruz.

Zeliha Çetinkaya, Dora Strang rolünde dindar anneyi, ani değişen ruh halleri ve çocuğu için çırpınan bir yüreğiyle izleyiciyi silkeliyor. Tabuları ve ailesi arasında gelgit yaşayan Dora’da özellikle yüzüne çizdiği şeytan ve melek figürleri fazlasıyla dikkat çekiyor.

Türkiye’de ödül veren tüm kurumların jüri üyeleri, Zeliha Çetinkaya’nın övgüye değer bir ustalıkla canlandırdığı Dora Strang rolünde mutlak ama mutlaka izlemesi gerekiyor.

İbrahim Şahin Frank Strang rolünde dinsiz bir babayı Alan’a olan ilgisizliği ve getirdiği sonuçlar yüzünden pişmanlığı yüzünden okunuyor. Ses ve vücut kullanımları yer yer aksamasına rağmen genelde başarılı bir performans sergiliyor.

Behlüldane Tor’un özgün dekoru oyunun demecine uygun, sade ama çok fazla şey anlatan spesifik dekoru son derece başarılı.

Funda Çebi’nin özellikle at rolündeki oyuncular için tasarladığı kostümlerin sırrı, at rolündeki oyuncuların başlıklarını taktığı zaman çözülüyor. Ve ortaya çıkan görüntüyle görsel bir şölen sunuyor seyirciye.

Cihan Yöntem’in koreografı, Ramazan Yumrutepe ve Veysel Çelikdemir ikilisinin kum resimleri oyunun merkezinde çok önemli bir işleve sahip…

Oyunun yönetmeni Ankara Devlet Tiyatroları sanatçısı Yunus Emre Bozdoğan’ın önceki oyunlarını da izlemiş biri olarak şunu söyleyebilirim. Kendi stili olan özgün bir yönetmen… Ankara Devlet Tiyatrolarında yönettiği Çetin Altan’ın “7.Köpek” ini dün gibi hatırlıyorum. Oyunlarını izleyenler broşüre bakmadan rahatlıkla yönetmenin adını söyleyebilir. Kendine özgü bir sahneleme tekniği var. Yunus Emre Bozdoğan’ın bu başarısı, seçtiği tüm oyunların söyleyecek bir sözü olması…

Küheylan’da ise sözü ön plana çıkarmak yerine hareketi sözle harmanlayarak görsel bir söylemle izleyicinin dikkatini çekiyor. Bedensel eylemler konuya olan ilgiyi artırıyor. Böylelikle söylencelerin daha iyi dinlenmesini sağlıyor.

Bazı otoritelere göre Küheylan dünyanın en zor sahnelenen 50 oyunundan biri. Bana göre Küheylan’ı oynamaktan çok oynamaya karar vermek daha zordur. İyi bir ekibe sahip olan her tiyatro pekâlâ oyunu sahneye koyabilir.

Kurulduğu günden bu yana devamlı çıtasını yükselten Kocaeli Şehir Tiyatroları, “Küheylan”ı şaha kaldırıyor.

Mutlaka görülmesi gereken bir oyun. Tam bir tiyatro vakası!

(OYUNUN KÜNYESİ) :

KÜHEYLAN


Yazan: Peter Shaffer
Çeviren: Sevgi Şanlı
Yöneten: Yunus Emre Bozdoğan
Dramaturg: Sündüz Haşar
Sahne Tasarımı: Behlüldane Tor
Kostüm Tasarımı: Funda Çebi
Işık Tasarımı: Cafer Yiğiter
Görüntüler: Serkan Aktü
Müzik: Fatih Veli Ölmez
Koreograf: Cihan Yöntem
Kum Ressamları: Ramazan Yumrutepe, Veysel Çelikdemir

Oyuncular:
Dr. Martin Dysart: Ufuk Aşar
Alan Strang: Fatih Sevdi,
Dora Strang: Zeliha Çetinkaya
Frank Strang: İbrahim Şahin
Pınar Ünsal, Emel Pala, Onursal Yıldırım, Koray Onur, Seda Güven Şahin, Ferdi Yıldız, Ahsen Gül Ever, Destan Batmaz, Bülent Baytar, Aytek Mete Elgün

İhsan ATA
04 Aralık 2010

Yazarın Tüm Yazıları


Paylaş      
Yorumlar

Bu Oyun Hakkındaki Görüşlerinizi Paylaşın !

İsim
Mail  (Yayınlanmayacak)
Yorum
Güvenlik Kodu= 647
Lütfen bu kodu yandaki kutuya yazınız
 

    Son Eklenen Yazılar     En Çok Okunan Güncel Yazılar
27 MART… UMUDUNU ARAYAN BİR GÜN (Ahmet Yapar)
YOKLAMA LİSTESİ (Skeç)
    Tüm Tiyatro Yazıları

    Bu Tarihte Yayınlanan Diğer Yazılar
    Bu yazının yayınlandığı tarihte gündemdeki diğer yazılar aşağıda listelenmiştir...

  • Kavuklu'nun Muhtarlığı (Halil Aksoy) - 1/10/2011
  • Ahududu (Komedi Oyunu) (Saniye Demirel'in Çevirisi) - 1/10/2011
  • Salaklar Sofrası (H. Can Utku'nun çevirisi) - 1/10/2011
  • Postmodernist Kültür Üzerine Bir İnceleme (Serkan Fırtına) - 1/10/2011
  • Kenter Tiyatrosu'nda Zorla Güzellik (Metin Boran) - 1/10/2011
  • Tarlakuşu Muydu, Bülbül Müydü Jülyet? (Cüneyt İngiz) - 1/10/2011
  • Sözcükler Can Yücel'i Özler (Yurdagül Yurtseven) - 1/9/2011
  • Tiyatro Gerçek'in Yeni Oyunu: Annem Yokken Çok Güleriz (Arda Aydın) - 1/7/2011
  • Ahmet Cemal, Shakespeare ile Oyun Atölyesi Arasında ve Seyircinin Korunması (Melih Anık) - 1/7/2011
  • Tiyatro Sahnesi ya da Kuaför Lobisi (Gizem İbak) - 1/7/2011
  • Şaha kalkan Küheylan… Kocaeli Şehir Tiyatroları (İhsan Ata) - 1/7/2011
  • Üstün Akmen'den Vanya Dayı ve Marat/Sade Eleştirisi (Üstün Akmen) - 1/7/2011
  • Dışardakiler - Girne Amerikan Üniversitesi Tiyatro Kulübü (Hakan Yozcu) - 1/7/2011
  • 2. Ulusal Mardin Çocuk ve Gençlik Tiyatro Festivali Üstüne Bir Değerlendirme (Burhan Gün) - 1/7/2011
  • Engin'lere Yelken Açmış Bir Grande Dame Oya Palay (Can Murat Yaşar Şengel) - 12/31/2010
  • Öğretmenliğe Dair Bir Oyun: Ben Öğretmenken (Mustafa Acar) - 12/31/2010
  • Benim Bu Tiyatroya Borcum Var (Arda Aydın) - 12/31/2010
  • İşsizler Cennete Gider (Metin Boran) - 12/29/2010
  • 2010'un Son Gününde Vacip Olan Vicdan Muhasebesi (Üstün Akmen) - 12/29/2010
  • Cezmi Ersöz'ün Hesaplaşması: Kendi Kendine Konuşmaktır Aşk (Üstün Akmen) - 12/28/2010
  • Fenerbahçe'li Alex ve Tiyatro -Sıla-dır (Melih Anık) - 12/22/2010
  • Bana Aşkı Öğreten Şarkıcı İstanbul'dan Geçti: Peppino Di Capri (Üstün Akmen) - 12/22/2010
  • Metafor Denizinde Bir Oyun : Alemdar (Tohum ve Toprak) – İBB Şehir Tiyatroları (Melih Anık) - 12/21/2010
  • Ali H.Neyzi'nin Shakespeare Tercümelerinden Yola Çıkarak (Melih Anık) - 12/21/2010
  • Karışan insan hayatları: Bavul (İhsan Ata) - 12/21/2010
  • Nejdet Erdem'den 3 Skeç (Nejdet Erdem) - 12/19/2010
  • İstanbul Devlet Tiyatrosu – Üsküdar Tekel Sahnesi'nde Bir Ötekileşme Tragetyası; Baştan Çıkarma (Savaş Aykılıç) - 12/19/2010
  • -Kelimelerin Efendisi- LaBute'dan Zorla Güzellik - Kent Oyuncuları (Melih Anık) - 12/16/2010
  • Savaşlar Ölüler Gömülünce Kazanılırın Oyunu: Ölüleri Gömün (Üstün Akmen) - 12/16/2010
  • Düşüşen Maskeler (Nejdet Erdem) - 12/16/2010
  • Tiyatro Ayna'dan Bir Kadirşinaslık Örneği: Türkan Işık Yolcusu (Üstün Akmen) - 12/16/2010
  • Apolitikleştik (Erkul Eğilmez) - 12/16/2010
  • Perde Açılsın mı? (Melih Anık) - 12/13/2010
  • Hangisi Karısı (Cüneyt İngiz) - 12/13/2010
  • Ustalardan Bir Tangoya Ne Dersiniz?: Temiz Ev (Can Murat Yaşar Şengel) - 12/13/2010
  • Dünyanın Ortasında Bir Yer (Duygu Tekin) - 12/12/2010
  • Martılar ki sokak çocuklarıdır denizin… (Yurdagül Yurtseven) - 12/12/2010
  • İstanbul'da Tragedyanın Başına Gelen Tragedya: Bakhalar (Üstün Akmen) - 12/12/2010
  • Aldatan kim? (İhsan Ata) - 12/12/2010
  • Önce İnsan Önce Tiyatro (İlkay Sevgi) - 12/12/2010
  • Dünyanın Suyu Çıkmış (Skeç) (Yunus Emre Akgünler) - 12/8/2010


  • Tiyatro Kursu Başlıyor!
    12 Şubat'tan itibaren her PAZARTESİ Kadıköy'de!
    Çalışanlara yönelik hobi sınıfı!



    Duyuru Panosu!



    Son Eklenen Tiyatro Oyunları

         Güncel Yazılar

    Yazar olmak ister misiniz?
    Yazar olarak tiyatrodunyasi.com ailesine katılmak, yazılarınızı yüzbinlerce tiyatroseverle paylaşmak isterseniz tiyatrodunyasi@tiyatrodunyasi.com adresine mail gönderebilirsiniz...

    Mail Listemize Üye Olun

         Güncel Haberler
    Tiyatro Maydanoz, Nazım’ın Kadınları ile Sahnede
    Tekin Deniz: Dümbüllü kavuğunu kimseye devretmedi

    Tiyatro Dünyası'nı takip Edin
     
     |  ..