| | Tiyatro Kursu | Şirket Tiyatrosu | | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| | Ana Sayfa | Hakkımızda | Yazılar | Haberler | Yazarlar | Tiyatro Oyunları | Tiyatro Grupları | Sanatçılar | Kaynak | Duyuru Panosu | | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Teneke Adana'da Mustafa Bal 
Yaşar Kemal'in aynı adlı romanından uyarladığı oyun, Gürol Tonbul yönetiminde Ankara Devlet Tiyatrosu tarafından sahneleniyor ve oldukça kalabalık bir kadroya sahip. Teneke oyunu, 1950'li yıllarda Çukurova'da çeltik ekimi yapılan bir ilçede ağalar ile kaymakam arasındaki mücadeleyi konu ediniyor. Çeltik tarlalarına sahip olan ağalar, kaymakamın onayına muhtaçtırlar. Göreve yeni başlamış genç kaymakamın tecrübesizliğinden yararlanan ağalar, çeltik ekimiyle beraber köye sıtma bulaşmasına neden olur. Köylülerin isyanıyla durumun vahametini anlayan kaymakam, yanlıştan dönmeye çalışır ve böylece çatışma gittikçe şiddetlenir. Ekonomik ve feodal gücü elinde bulunduran ağalar, kaymakamı başka bir yere tayin ettirmeyi başarırlar. Bu bir kısır döngüdür ve feodal sistem bu döngüyü her defasında işletecektir. OYUNUN SAHNELENİŞİ "Şu an Anadolu'nun ücra bir köşesinde yaşanan öyküyü anlatacağız." cümlesiyle zaman ve mekan kavramlarını sonsuza yayarak oyuna başlayan Tellal (Nusret Şenay), epik- diyalektik tarzda ele alınan oyunun anlatıcısı konumunda. Oyun içerisinde sürekli bir dış devinim halinde olan Tellal, kimi sahnelerin açılında ve kapanışında ışığı üzerine alarak seyirci ile iletişime geçer. Diyalektik tiyatronun en önemli ögelerinden olan yabancılaştırma böylelikle sağlanmış olur. Seyircinin olayları izlemesine engel olan bu tutum, seyircide düşüncel bir hareket oluşturur. Ezen- ezilen arasındaki bu çatışmayı gözler önüne seren oyunda seyircinin görevi, eleştirel bir gözle oyunu takip etmektir. Oyunun sonunda gerçekçi bir tutumla yüzleşen seyirci, ezilen köylünün yanında yer alır. Yönetmen Gürol Tonbul da, oyun metnindeki bu diyalektik yapıyı başarıyla sahneye taşıyor. Cumhuriyet dönemi köy edebiyatının ilk örneklerinden sayılan roman/ oyun, toplumcu gerçekçi bir görüşle kaleme alınmış. Yaşar Kemal'in ilk romanı olması dolayısıyla onun eserlerinin geneline hakim olan masalsı hava burada belirgin değil. Ancak Yaşar Kemal'in folklorik ögeleri kullanmadaki başarısı, oyunda da karşımıza çıkıyor. Hacmi fazla olmayan oyun metninin yaklaşık iki buçuk saat süren sahnelenişinde epik anlatımın içinde yer alan koro ve vokalde Selva Erdener'in ağıtları oyunun müziğini oluşturuyor. Kaymakamın zeybek oyunu, diğer oyuncuların halayı da bir başka folklorik öge. Yöreye özgü damda (üzeri toprak kaplı ev, köy evi)oturma, salça kurutma gibi ayrıntılarda oyuna başarıyla eklenmiş. Oyunculuklara değinmek gerekirse anlatıcı Tellal Nusret Şenay, oyunun lokomotifi. Elindeki davulla beraber oyuna yeri geldiğinde dinamizm vermeyi başarıyor. Ağalar Adana'nın feodal yapısını temsil eden kişiliklere bürünmüşler ancak Karadağlı Murtaza Ağa (Osman Nuri Ercan), gerçekçiliği ve sıcaklığı ile diğerlerinin biraz daha önünde. (Teneke romanının sinema uyarlaması "Kanal"da Murtaza Ağa'yı oynayan Kamuran Usluer'i, büyük oyunculuk gösterisini, anmadan geçemeyeceğim.) Resul Efendi (Şahin Ergüney) azınlığı temsil eden, dürüst memur tipini başarıyla yansıtıyor. Zeyno Ana (Leyla Aykan) karakteri, oyunda kadın vurgusunu taşıyan tek kişi. Hatta biraz erkeksi. Çukurova'da kadın olmanın zorluğunu vurguları ve ses tonuyla iyi aktarıyor. Adana ve çevresinde özellikle oyunun yazıldığı 1950'lerde kullanılan dil aynen aktarılmaya çalışılmış. Yöreye özgü sözcüklerin kullanımı oldukça sık karşımıza çıkıyor. Ancak ağız özellikleri ve aksan konusunda oyuncuların biraz yabancı kaldıklarını söyleyebiliriz. Simetrik dekor çalışması ve sabit dekorun yukarı doğru katmanlı yapısı, oldukça gerçekçi ve oyun kurgusuna göre planlanmış. Oyuncuların sahne yerleşimi de tutarlı. Bütün oyun süresince oyuncular, dekor içinde ne kayboldular ne de sahne giriş- çıkışlarında tekrara düştüler. Dekorun ilk katı toprağı temsil etmekle birlikte köy evlerinin girişi olarak kullanılıyor. Dekorun ikinci katının sağ tarafı kaymakamın makam odası. Kurguyu en çok zorlayan nokta da burası. Dekor üzerinde kullanılan sarı ışık kullanımı, Çukurova'nın "Sarı Sıcak"ını bize doğrudan aktarıyor. Tellalın oyunun başında ve sonunda yaptığı gölge oyunları da bu sarı ışıkla oldukça estetik bir görünüme kavuşmuş. Fon değişen renklerle birlikte sade ve önünde sarkıtılan iplerle beraber sunulmuş. Kostüm tasarımını yapan Funda Çebi'yi; Adana'nın şalvarı, kasketi, köstekli saatleri ve ağaların çizmelerine yaptığı vurgudan dolayı kutlamak gerek. Kurtuluş Savaşı'nda aldığı yaralar sonucu kamburlaşan ve abdal görünümüyle sunulan Tellalın kıyafeti ise bütün emeği gösterir nitelikte. Adana'nın kadınları ise hiç bu kadar renkli giyinmemişti! Epik- diyalektik anlatımla ezen- ezilen çatışmasını yöreye özgü dille anlatan Teneke, Ankara Devlet Tiyatrosu'nun turnesiyle Adana'daydı. Onları diğer çalışmalarıyla tekrar Adana'ya bekliyoruz. TENEKE Yazan : Yaşar KEMAL Dekor Tasarım : Tayfun ÇEBİ Rejisör : Gürol TONBUL Kostüm Tasarım: Funda ÇEBİ Reji Yrd. : Özlem GÜR Işık Tasarım : Zeynel IŞIK Reji Asist.: Arzu YOLGÖSTEREN Müzik : Cem İDİZ Onur UTKU Dans : Sibel ERDENK OYUNCULAR: NUSRET ŞENAY,ŞAHİN ERGÜNEY,LEYLA AYKAN,KORAY KARACA,ŞEMSEDDİN ZIRHLI,OSMAN NURİ ERCAN,SANLI BAYKENT,BAHADIR KARASU,DARA TAN,ALPAY ULUSOY,EMİNE SEMRA GÖKALP,DİLEK BOZKURT,ZERRİN EPİKMEN,ÇETİN AZER ARAS,AYKUT ÜNAL,ERKAN ALPAGO,UMUT ÖZKAN,ARZU YOLGÖSTEREN,BULUT UZUN,AHMET OKTAY KARA,ÖZGÜR ERTEM,MELİKE ŞİRİN ŞEKER,ONUR UTKU,ARZU ÇELİK ALBAYRAK,ÖZLEM ATİK,ALİ HAYDAR COŞAR,HÜSEYİN YILDIZ,RUŞEN TUZCU,ASLI YÜKSEL,GİZEM CENGİZ. AĞIT VOKAL: SELVA ERDENER AŞIK: VEYSEL AKBULUT DAVUL-RİTM: İLHAN TURAN Mustafa Bal Paylaş  Tweet
|
Tiyatro Kursu Başlıyor! 1 Mayıs'tan itibaren her ÇARŞAMBA Kadıköy'de! Çalışanlara yönelik hobi sınıfı!  Duyuru Panosu!
Son Eklenen Tiyatro Oyunları
Güncel Yazılar
Yazar olmak ister misiniz? Yazar olarak tiyatrodunyasi.com ailesine katılmak, yazılarınızı yüzbinlerce tiyatroseverle paylaşmak isterseniz tiyatrodunyasi@tiyatrodunyasi.com adresine mail gönderebilirsiniz...
Güncel Haberler
Tiyatro Dünyası'nı takip Edin 
|
.. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
