| Tiyatro Kursu  | Şirket Tiyatrosu
Tiyatro Dünyası
Tiyatro Dünyası Bu Sahnede...
 
Ana Sayfa  |  Hakkımızda  |  Yazılar  |  Haberler  |  Yazarlar  |  Tiyatro Oyunları  |  Tiyatro Grupları  |  Sanatçılar  |  Kaynak  |  Duyuru Panosu  |
Erzurum'da Ayakta Alkışlanan Oyun: Çıkmaz Sokak Çocukları
Üstün Akmen



Amerikalı oyun yazarı ve oyuncu Lyle Kessler’ın, Türkçedeki karşılığı “Yetimler” anlamına gelen 1983 yılında yazdığı “Orphans” başlıklı oyununu, ışıklar içinde yatsın Ali Neyzi titizlikle dilimize çevirmiş ve oyun 1992-1993 sezonunda İstanbul Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatroları’nda, 2007-2008 sezonundaysa Tiyatro İstanbul’da Gencay Gürün’ün rejileriyle sahnelenmişti.

Aynı oyun, bu kere Burcu Aksakal’ın başında bulunduğu Erzurum Devlet Tiyatrosu’nda oynanıyor.


EVE HAROLD GELİNCE
“Çıkmaz Sokak Çocukları” olarak dilimize kazandırılan oyun, Amerikan düşünü, Amerikalıların zekâ düzeyi içinde “ti”ye almakta.

Lyle Kessler, kapitalist sistem içinde ayakta kalmaya çalışan iki yetim kardeşin öyküsünü kurgulamış. Korumak amacıyla özürlü kardeşi Phillip (Sezai Yılmaz)’i evde hapis tutan ve küçük soygunlarla evi geçindiren ağabey Treat (Levent Aras)’le; evin kapısından öteye adım atmamış, televizyon, markalar ve başkasının dayattığı değerlerle yaşayan kardeşin basit öyküsü; çıkagelen ve bir anlamda düzeni yıkan Harold (Emrah Keskin)’la ivme kazanıyor.

Oyundaki üç karakter de, kapitalizmin kendileri için tek kurtuluş yolu, yegâne yaşama biçimi olduğunu düşünengiller familyasından. Oysa bu düşünce biçiminin vaat ettiği büyülü dünya (Amerikan Düşü), insana rağmen işleyen, kırıcı sistemler bütününden başka bir şey değil ki!

Peki, bu sistemde var olmanın, ayakta kalabilmenin yolu ne?

Yani: "Para kazanmak için nereye kadar gitmeli insan?"

OYUNUN İÇİNDEKİ SORGULAMA
Oyun, esasında işte bu “Nereye Kadar Gitmeli” sorusunu sorguluyor, ancak “Güven Vermek” olgusu ve “Güven Duyma” gücü de devreye girince, ana tema ne yazık ki kayıyor.

Kendisi de yetim olan yabancı kimdir, barda içkisini içip sarhoş olduktan sonra, çantasında milyon dolarlık hisse senedi, cebinde on binlerce dolarla ne diye iki yetimin evine gelir, kapitalizmin hangi “kutsal” amacına hizmet etmek aşkına iki yetime elini uzatır anlaşılmıyor. Anlaşılamayınca tekst inandırıcılıktan uzaklaşıyor.

Gel gelelim, genç yönetmen Kuvvet Yurdakul, sahne üzerindeki olaya izleyicinin yakınlaşmasını sağlıyor. Ana temayı, seyircinin bilinçaltı zihnini hedef alarak yorumluyor, bilincin işe karışmasını ise “bilinçli” olarak engelliyor. Oyuncuların karakteri canlandırmalarının bir bütünlük içinde seyirciye sunulmasını da pek güzel beceriyor. Yanılsamayı (illüzyonu) doğrudan bilinçaltına yöneltiyor, seyirci topluluğunun birleşik tepkisini oyun süresince sağlıyor; seyirciye düşünme olanağı vermeden, bütün olup biteni iki saati biraz aşan bir süreç içinde anlatıyor.

Kuvvet Yurdakul’un tek kusuru; eline makas almaması, replikleri hafiften budamaması, hantallaşan finale çare bulamaması olarak sırıtıyor.

YARATICI KADRO
Funda Çebi Bozdoğan, dönemin tavır ve görenekleri hakkında çok iyi bilgi toplamış, belli ki oyunun dramaturgi yapısını da titizlikle irdelemiş, ortaya “matluba uygun” kostümler çıkarmış. Murat Gülmez; yalın, ama hem işlevsel, hem de zevkli dekor tasarımı ve sahne donatımlarıyla seyircinin dikkatini bir an bile olsa oyundan uzaklaştırmayan bir görsel sonuca ulaşmış. Eser Dursun da ışık tasarımında, oyundaki duyguyu, düşünceyi, imajı, zaman kavramını, derinliği, perspektifi bütünlük içinde seyirciye ulaştırmış, ama ikinci perdenin tamamında, sahnenin seyirciye göre solunda yer alan masayı nedense karanlıkta bırakmış. Fatih Veli Ölmez’in müziği, içe dönük niteliğiyle öznel ruh durumlarını iyi yakalamış.

OYUNCULUKLAR
Oyunculardan Levent Aras düşünce ve duygularıyla, dile getirebilme ve bedensel anlatım gücüyle sivriliyor. Hele bir de sert sahnelerde sesini yüksek tutarken kontrol de edebilse... Hele bir de, Harold’un bulunduğu odaya korku içinde ilerlerken, duvara tutunarak yürümese…

Emrah Keskin ise, hiç kuşkum yok ki oyunculuk kişiliği gelişmiş bir oyuncu. Dili de, vücudunu da iyi kullanıyor. Ayrıntıları dikkatle ele alması, sahnedeki hareketlerinin yerli yerine oturmasını sağlamakta.

Sezai Yılmaz, oyuncunun tutum ve davranışı arasındaki diyalektik ilişkiyi, o mini minnacık temel taşını iyi biliyor. Özürlü Phillip’in davranışlarını, gerekli tutumlar olmadan birbiri ardına pek güzel sıralıyor.

ERZURUM İZLENİMLERİM
Özetlemem gerekirse, Erzurum Devlet Tiyatrosu, tam da dünyada sermayenin dayattığı büyük bir yıkımın yaşanmakta olduğu bir dönemde, refah ve bolluk vaat eden kapitalizmin, milyonlara sefaletten başka bir halt getirmediğini anımsatan “Çıkmaz Sokak Çocukları”nı sahneleyerek başlı başına bir misyon geliştiriyor.

Bu arada, Erzurum’da, devletin ödenekli tiyatrosunda tiyatro yapan bir avuç tiyatro tutkunu genç sanatçı da, diğer kentlerdeki meslektaşları gibi kurumlarıyla ilgili yeni düzenlemeleri beklemekte…

Kurumlarının tasfiyesi amaçlanıyor; ama onlar kış mevsiminin hükmünü doyasıya sürdüğü Erzurum’da heyecan içinde ve de şevkle, sahneye taşınacak yeni oyunlar hedefliyor.

Erzurum’da lapa lapa kar yağıyor.

Devlet Tiyatrosu çıkmazının çocukları, Erzurum’da “Çıkmaz Sokak Çocukları”nı sahneliyor.

Onlar, sözbirliği etmişçesine kötülüklerin tiyatroyla defedileceğine, halkı tiyatronun bilinçlendireceğine inanmakta.

Tiyatronun Erzurum’daki havarilerini izlerken, inanın insanın burnunun direği sızlıyor.

Üstün Akmen
Evrensel


Yazarın Tüm Yazıları


Paylaş      
Yorumlar

Bu Oyun Hakkındaki Görüşlerinizi Paylaşın !

İsim
Mail  (Yayınlanmayacak)
Yorum
Güvenlik Kodu= 651
Lütfen bu kodu yandaki kutuya yazınız
 

    Son Eklenen Yazılar     En Çok Okunan Güncel Yazılar
27 MART… UMUDUNU ARAYAN BİR GÜN (Ahmet Yapar)
YOKLAMA LİSTESİ (Skeç)
    Tüm Tiyatro Yazıları

    Bu Tarihte Yayınlanan Diğer Yazılar
    Bu yazının yayınlandığı tarihte gündemdeki diğer yazılar aşağıda listelenmiştir...

  • Sürülen İnsan Mı, Yoksa İnsan Olmak Mı? (Deniz Zengin) - 3/13/2013
  • Human Profit: Bir Manipülasyon Hikayesi (Erdal Yıldırım) - 3/13/2013
  • Şenay Gürler'in Abby Karakteriyle Özdeşleştiği Oyun: Kayıp (Üstün Akmen) - 3/13/2013
  • Ayşe Lebriz Berkem'den Bir Teatral Arya: İnsan Sesi (Üstün Akmen) - 3/12/2013
  • İnsan kime hizmet ettiğini düşünmeli... ZENGİN MUTFAĞI (Yurdagül Yurtseven) - 3/12/2013
  • Metin Serezli Taziye Sayfası - Başsağlığı Mesajınızı Yazın (Taziye Sayfası) - 3/10/2013
  • Kurşun Askerlerin Dramı (Arıza Baykuşlar) - 3/5/2013
  • Oyuncunun Yemini (Neşe Binark) - 3/5/2013
  • Mert Tanık Röportajı (Ulya Altıntaş) - 3/5/2013
  • Eskişehir'den Troyalı Kadınlara Ağıt (Metin Boran) - 2/28/2013
  • Erzurum'da Ayakta Alkışlanan Oyun: Çıkmaz Sokak Çocukları (Üstün Akmen) - 2/22/2013
  • Adı; ASLIHAN KANDEMİR (Pınar Çekirge - Yavuz Pak) - 2/22/2013
  • Güvenlikli Kent Yaşamı ve Islah Evi (Metin Boran) - 2/17/2013
  • Kemal Başar'ın, Beynini Oyun Sahnesi Yaptığı Oyun: Hamlet (Üstün Akmen) - 2/17/2013
  • Umut Orkun Eskibatman Röportajı (Ulya Altıntaş) - 2/17/2013
  • AK'LA KARA'da Bir Commedia Dell'Arte Uyarlaması: Patron Kim? (Üstün Akmen) - 2/17/2013
  • Şarap mahzeninde 'taşlar yerinden oynuyor' (Domino) (Rengin Uz) - 2/12/2013
  • Tekin Akmansoy Taziye Sayfası - Başsağlığı Mesajınızı Yazın (Taziye Sayfası) - 2/12/2013
  • Eleştiri mi, Çekiştiri mi! (Erdal Yıldırım) - 2/11/2013
  • My Fair Lady (Roma) (Üstün Akmen) - 2/11/2013
  • Macide Tanır; Hayat, İnandığı Yolda Yürümeyi Göze Alanların Hak Ettiği Bir şeydir Çünkü... (Murat Örem) - 2/11/2013
  • Geliyor Musun, Yoksa Geliyor Musun: Sarı Ay (Üstün Akmen) - 2/7/2013
  • Benimle Delirir Misin? (Cüneyt İngiz) - 2/6/2013
  • Bir Toplum Anatomisi… Eski Fotoğraflar (İhsan Ata) - 2/6/2013
  • Antalya'da Her Şeyi İle Yüzde Yüz Türk Operası: Lale Çılgınlığı (Üstün Akmen) - 2/6/2013
  • Macide Tanır Taziye Sayfası - Başsağlığı Mesajınızı Yazın (Taziye Sayfası) - 2/6/2013
  • ((( Aç Parantez (Nedim Saban) - 2/5/2013
  • Uzmanlık İşi (Arda Aydın) - 2/5/2013
  • Tiyatroda 51 Sezon - Vildan Gürelman (Pınar Çekirge - Yavuz Pak) - 2/5/2013
  • Kostüm oynamaz, aktör oynar! - Şark Dişçisi (Arıza Baykuşlar) - 2/4/2013
  • Bir Kadın.. Bir Yaşam ya da Ayşe Kökçü (Pınar Çekirge - Yavuz Pak) - 2/2/2013
  • Erkek Yazarın Gözüyle Kadının Özü: Düğün Şarkısı (Üstün Akmen) - 2/2/2013
  • TÜRKİYE KAYASI ya da BULGARİSTAN GÖÇMENLERİ (Arif Arı) - 2/2/2013
  • Direniş, Reality Show ve Ölüm: Dar Ayakkabıyla Yaşamak (Metin Boran) - 1/30/2013
  • Kırk Yıl Öncesinin Hiç Eskimemiş Oyunu: Zengin Mutfağı (Üstün Akmen) - 1/30/2013
  • Orada Bir 'SİTE' Var Uzakta... (Özge Ökten) - 1/29/2013
  • Çirkin Oyunu Eleştirisi (Erdal Yıldırım) - 1/29/2013
  • Sitedekiler… (İhsan Ata) - 1/29/2013
  • Sinan Mordağ Röportajı (Ulya Altıntaş) - 1/29/2013
  • Sıradaki Şiddet Konusu, Çocuklar… Şiddet Üçlemesi 2- Şeker (İhsan Ata) - 1/29/2013
  • Estetiği Bulunan, Artistliği Olmayan Bir Oyun: Barselo (Üstün Akmen) - 1/29/2013


  • Tiyatro Kursu Başlıyor!
    3 Ekim'den itibaren her PERŞEMBE Kadıköy'de!
    Çalışanlara yönelik hobi sınıfı!



    Duyuru Panosu!



    Son Eklenen Tiyatro Oyunları

         Güncel Yazılar

    Yazar olmak ister misiniz?
    Yazar olarak tiyatrodunyasi.com ailesine katılmak, yazılarınızı yüzbinlerce tiyatroseverle paylaşmak isterseniz tiyatrodunyasi@tiyatrodunyasi.com adresine mail gönderebilirsiniz...

    Mail Listemize Üye Olun

         Güncel Haberler
    Tiyatro Maydanoz, Nazım’ın Kadınları ile Sahnede
    Tekin Deniz: Dümbüllü kavuğunu kimseye devretmedi

    Tiyatro Dünyası'nı takip Edin
     
     |  ..