| Tiyatro Kursu  | Şirket Tiyatrosu
Tiyatro Dünyası
Tiyatro Dünyası Bu Sahnede...
 
Ana Sayfa  |  Hakkımızda  |  Yazılar  |  Haberler  |  Yazarlar  |  Tiyatro Oyunları  |  Tiyatro Grupları  |  Sanatçılar  |  Kaynak  |  Duyuru Panosu  |
Oyunculuk Üzerine Yapılan Muhabbetin Işığı Söndü, Gölgeler Kaçıştı
Füsun Balkaya



“Kelimelerin küçüklüğü gibi sonucu etkileyecek kelimelerin büyüklüğü tıpkı insanlar arasındaki ilişkinin tutarlılığı gibi onları "Sanat adına, Oyunculuk adına" da kelimenin gücüne inanmak yerine kavga edenlerin gücüne inanmaya asla zorlayamaz”

Bir televizyon programında konuklara ilişkin ortaya çıkan ve yaşanılmaması gerekli olan alışılmamış konukseversizlik örneği davranışlar ve anlamsız ısrarlar, bu televizyon programına maalesef hiç yakışmamıştır.

Ankara’dan gelen öğrencilerin büyük tepkisine neden olan canlı yayında, programa davet edilen öğretim üyesi için önemi pek çok şeyden daha az ve geçici olan bu durum, genç sanatçı adayı öğrenciler için ‘Sanat ve Sanatçı’ kavramları adına hem şaşırtıcı hem de gençler için moral bozucu olmuştur.

Programın sahibi sanatçıyı iki yıldır Ankara’da Konservatuarda söyleşi, atölye çalışma yapısı içinde ağırlayan, turne oyunlarında sanatçıyı yalnız bırakmayan oyunculuk sanat dalının genç sanatçı adayı öğrencileri ve değerli yöneticileri için bu tecrübe yaşanılası olmaması gereken bir tecrübe olarak bu yazıdan sonra biliniz ki çoktan konservatuarın unutulanlar kutusuna hatırlanmamak üzere tıkıştırılmıştır.

Sanatçı ve Usta kavramları üzerinde yeniden düşünüp çeşitli kayıtlarda değişiklik yapılarak kalıcılığı hak etmiş ile sanat adına yapay kostümler ardına kendini gizlemiş hak etmemişleri daha açık seçik bir biçimde sanatın orta yerine taşıyarak adlandırmasını iyi yapmanın gereği üzerinde durmamızı bizlere bu program yeterince göstermiştir.

Programda ilginç şekilde oyunculuk öğretiminde ısrar edilen hatta davet edilen konuk öğretim üyesi tarafından anlaşılamayan bir husus da Ankara Devlet Konservatuarı’ndaki oyunculuk öğretiminin fark ve farklılık üzerinde bilmiyormuş gibi programcı tarafından ısrar edilmişliğidir.

Önce iyi niyetli olarak programda öğretim üyesi konuk tarafından anlatılmaya çalışılan oyunculuk öğretimi, anlamsız bir şekilde politik olmakla da itham edilmiştir.

Ankara’dan uzunca sayılabilecek bir yolculukla günü birliğine giden oyunculuk dalı yöneticileri ile öğrencileri, canlı yayın ve televizyon şartlarını kendi lehine kullanan bu zat’a yayının özelliklerine uygun nazik ve tükenmez sabırlarını program sonuna kadar hep birlikte göstermişlerdir.

Programda politiklikten çok uzak ama akademik bir dille anlatılmaya çalışılan Konservatuar oyunculuk öğretimine ilişkin uygulanan sistemin anlatımı kısa ve öz olmuştur.

Anlatılmaya çalışılan genel olarak oyunculuğun öğretim süresinde Stanislavski Yöntemi’ nden yola çıkan oyuncular, Brecht oyunculuğunu benimseyenler ile üçüncü yapıda Performans temelli oyunculuğu tercih ederek kendi kişiliklerini sahne üstüne taşıyanların oluşturduğu oyunculuğun üç temel yapısı öncelikle oyunculuk öğretimi için tarihi süreçte zaten tespit edilmiştir.

Bu tanımların ortak noktası ise seyirci ile iletişimin sağlanması, oyuncunun belli bir birikime sahip olarak sahnede kendisine eşlik edecek şekilde bu birikimin de oyuncu tarafından kullanılmışlığıdır.

Tüm bu tanımlara Biomekanik ya da Artaud'un hesaplaşmalarından da söz edebileceğimiz oyunculuk tanımlarını ilave edebileceğimiz de unutulmamıştır.

Üstte anlatmaya çalışılan tanımların oyunculuk tarihinde biçimlerinin ayrıştırılması hususunda ise çekinceler ve kararsızlıklar daima olmuştur.

Ayrıca; “Oyunculuk bir yaratım sürecidir.” ”Oyunculukta önemli olan iletişimdir.” “Oyunculuk bir inşa etme sanatıdır”.”Oyunculuk bir senfonidir.” “Oyunculuk buluşma alanıdır.” “Oyuncu, tiyatronun yaratıcı elemanı, özüdür.” gibi çeşitli oyunculuk üzerine kişilere ait tanımlarla da karşılaşılmıştır.

Oyunculuk üzerine bir anlamlı tanım da Marthaler'de “Bilinçli ve sesizliği içinde bile karşısındaki ile iletişim kuran oyuncu varlığını kanıtlayan oyuncu'dur.” açıklamasında görülmüştür.

Disiplin, Teknik, Cesaret ve Güç gibi etmenlerde oyunculuk öğretisinde ayrı önem taşır. Oyuncu yeniden yaratır. Oyuncu farklı biçimlerde yeniden yoğurur. Oyuncu yaratısını özenle sunar. Kısacası tüm bu özellikler oyuncu olmak için bir ayrıcalık oluşturmuştur. Oyunculuk adına bu ayrıcalığı kuruluş yapısından gelen ilkliği ve örnek olma misyonu ile başta gelen Ankara Devlet Konservatuarı eğitim ve öğretim de yakaladığı haklı başarısında bulmuştur.

Ankara Devlet Konservatuarının Tiyatro – Oyunculuk, dört yıllık, lisans programını kazanan ve okula kayıt hakkını elde eden sanatçı adayı öğrenciler, Sanatçı, Usta, Akademisyen gibi çeşitli katmanlarda aldıkları oyunculuk üzerine eğitim ve öğretim lisans programlarındaki farkı anlayıp, sahnede seyirci ile buluştukları aşamada özellikle bu farklılığın başarısını daima yaşamışlardır.

Stanislavski Yöntemini benimseyen ve uygulayan bu ilk sanat okulunun ustaları, öğretim elemanları; Carl Ebert, Muhsin Ertuğrul, Mahir Canova, Cüneyt Gökçer, Bozkurt Kuruç’tur.

Üstte isimleri yazılı ustalar diğer oyunculuk yöntemlerine karşı çıkmadıkları gibi Stanislavski Yönteminin sahip olduğu özelliklerin diğer yöntemlere de temel teşkil etmesi nedeniyle daima bu yönteme öncelik vermişlerdir.

Konservatuarda bugün de bu yönteme verilen öncelik devam ederken, çağdaş oyunculuk yöntemleri de denenmekte, çalışılmakta olup donanımlı oyuncunun estetik kadar etik kavramlarda da bilinçli olarak hazırlanması bu rekabet ortamında sanatçı adaylarının sahip olacağı temel oyunculuk ilkeleri için de önemli görülmüştür.

Tiyatro Sanatını Sosyo-Kültürel yapının bir parçası olarak ele aldığımızda, oyuncu ile seyirci arasındaki etkileşimde temel unsurlardan biri de yaşamda yer alan ve bir anlamda onu biçimlendiren tiyatro dışı duruşları ve tiyatro performansları olmuştur.
Bu performanslar arasındaki ilişkileri bütün olarak değerlendirebileceğimiz kolay beğenmek, seçici olmamak, tatsız düzeyler, normal dışı davranışların toplumsal koşullardan kopukluğuna karşı bunlara koşut güç kullanarak değerlendirmelere olumsuz katkı yaparak zorlama ile karşımıza bu programda da çıkmıştır. Ayrıca bilinçsiz şahsi sataşma salvolarının yapıldığı, kör öfke dilin geçici sahip olduğu programda kendilerini baskılayan tanımlanamayan aslında programcının taşıdığı özelliklerin yansıması ile toplumsal ilişkiye başka bir ikame etme şeklinde duruş da sergilenmiştir.

Televizyon kanalına taşınan ve sözde oyuncuların gerçekten sanat adına utanası gösterilerine sunulma imkanı verilmesi bu ortamda tiyatro sanatının çaresizliğinin ve çözümsüzlüğünün taşınılamaz görüntüsü ve ürkütücü farkını gerçekten gözler önüne sermekten de program çekinmemiştir

Bu yazıya noktayı koymadan önemli bir not da program öncesi programa armağan edilen kalem üzerine olması öğrenciler tarafından istenmiştir.

Sözcüklerin yazım alanında “sanat” adına yapılacak çabaların kalıcılığını sağlamak için düşünülmüş olarak verilen kalemin, sanat adına sanatçı adayı öğrencilerin düşüncelerinde yaşanılan canlı yayın meşakkatinden sonra bu kalemin verildiği yerde uzun süre istenilen işlevi yerine getiremeyeceği doğrultusunda “farkı fark edemeyen” adresin yanlışlığını da vurgulamışlardır.

Muhabbet Bitti, Gölgesi Bile Kalmadı

Doç. Dr. Füsun Balkaya
H.Ü. Ankara Devlet Konservatuar
Tiyatro Anasanat Dalı Başkanı

Yazarın Tüm Yazıları


Paylaş      
Yorumlar

Bu Oyun Hakkındaki Görüşlerinizi Paylaşın !

İsim
Mail  (Yayınlanmayacak)
Yorum
Güvenlik Kodu= 422
Lütfen bu kodu yandaki kutuya yazınız
 

    Son Eklenen Yazılar     En Çok Okunan Güncel Yazılar
27 MART… UMUDUNU ARAYAN BİR GÜN (Ahmet Yapar)
YOKLAMA LİSTESİ (Skeç)
    Tüm Tiyatro Yazıları

    Bu Tarihte Yayınlanan Diğer Yazılar
    Bu yazının yayınlandığı tarihte gündemdeki diğer yazılar aşağıda listelenmiştir...

  • Lafla Pişirilmiş Aşureden Oyun Çıkarmak: Şişman Domuz (Üstün Akmen) - 2/9/2011
  • Teksti Tanıyanın Anlayacağı Oyunlar'ın Sorumlusu Kim? (Melih Anık) - 2/9/2011
  • Çığ, İstanbul Şehir Tiyatroları'nda! (İhsan Ata) - 2/7/2011
  • Aşk Halleri Bir Başka Olur Bu Mevsimde (Mustafa Göksal) - 2/6/2011
  • Delidir Ne Yapsa Yeridir! (Nazım Sarıkaya) - 2/3/2011
  • İstanbul Devlet Tiyatrosu'ndan Tertemiz Bir Yapım: Temiz Ev (Üstün Akmen) - 2/2/2011
  • Ezber Bozan Vanya Dayı (Çehov) - Tiyatro Stüdyosu (Melih Anık) - 2/2/2011
  • Tiyatro Eleştirmenleri Birliği (TEB) - Hesap Geçici Olarak Kapalı (Melih Anık) - 2/1/2011
  • Ali Sürmeli'den Resimli Osmanlı Tarihi (İhsan Ata) - 2/1/2011
  • Kadın Hayattır Memattır Kadın (Selçuk Çelik) - 2/1/2011
  • Oyunculuk Üzerine Yapılan Muhabbetin Işığı Söndü, Gölgeler Kaçıştı (Füsun Balkaya) - 1/31/2011
  • Eller Yukarı Donlar Aşağı: Elbiseler Fora (Cüneyt İngiz) - 1/31/2011
  • Kitap Tanıtımı: Kadın Sığınağı (Tuncer Cücenoğlu) (Serkan Fırtına) - 1/30/2011
  • İstanbul Hatırası - İstanbul Şehir Tiyatrosu (A. Emrah Özdilek) - 1/30/2011
  • İyi Bir Yurttaş Aranıyor - Tiyatro Mıh (A. Emrah Özdilek) - 1/30/2011
  • Dramaturg ve Dramaturgi Olmayınca... : Kadın Sığınağı (Üstün Akmen) - 1/28/2011
  • Gülhane Parkı'nda Bir Gün (Cüneyt İngiz) - 1/27/2011
  • Tıksırıyorum Öyleyse Varım (Yurdagül Yurtseven) - 1/26/2011
  • Selahattin Duman’dan Dumanaltı Aşklar... (İsmail Can Törtop) - 1/26/2011
  • Eğitim ve Tiyatro (Rasim Aşın) - 1/21/2011
  • Yüksek VOLTtaj Hattındaki TİLT (Melih Anık) - 1/21/2011
  • Kent Oyuncuları'nda 50. Yıl Kutlaması: Zorla Güzellik (Üstün Akmen) - 1/20/2011
  • Su Mu Dökeyim Kafanıza? (M. Erkul Eğilmez) - 1/20/2011
  • Bakırköy Belediye Tiyatroları'nda Bir Başkaldırı Öyküsü: Aklı Havada (Üstün Akmen) - 1/18/2011
  • Hikaye-i Surname 2010 (Cüneyt İngiz) - 1/18/2011
  • Oyun Atölyesi'nin Macbeth Çevirisinden İki Dize ve Tiyatroda Saygı (Melih Anık) - 1/17/2011
  • Ahmet Levendoğlu ve Tiyatro Stüdyosu 20 Yaşında (Melih Anık) - 1/17/2011
  • Haldun Dormen: Keyif Adamıyım Ben (Röportaj) (Onur Şimşek) - 1/17/2011
  • Çocuk Tiyatrosuna Bakışımız (Rasim Aşın, Nurdan Özgür) - 1/12/2011
  • Geçmiş Yılı, Hıfzı Topuz ile Birlikte Paris'te -HAM- Eyledim... (Üstün Akmen) - 1/12/2011
  • Kavuklu'nun Muhtarlığı (Halil Aksoy) - 1/10/2011
  • Ahududu (Komedi Oyunu) (Saniye Demirel'in Çevirisi) - 1/10/2011
  • Salaklar Sofrası (H. Can Utku'nun çevirisi) - 1/10/2011
  • Postmodernist Kültür Üzerine Bir İnceleme (Serkan Fırtına) - 1/10/2011
  • Kenter Tiyatrosu'nda Zorla Güzellik (Metin Boran) - 1/10/2011
  • Tarlakuşu Muydu, Bülbül Müydü Jülyet? (Cüneyt İngiz) - 1/10/2011
  • Sözcükler Can Yücel'i Özler (Yurdagül Yurtseven) - 1/9/2011
  • Tiyatro Gerçek'in Yeni Oyunu: Annem Yokken Çok Güleriz (Arda Aydın) - 1/7/2011
  • Ahmet Cemal, Shakespeare ile Oyun Atölyesi Arasında ve Seyircinin Korunması (Melih Anık) - 1/7/2011
  • Tiyatro Sahnesi ya da Kuaför Lobisi (Gizem İbak) - 1/7/2011
  • Şaha kalkan Küheylan… Kocaeli Şehir Tiyatroları (İhsan Ata) - 1/7/2011


  • Tiyatro Kursu Başlıyor!
    1 Mayıs'tan itibaren her ÇARŞAMBA Kadıköy'de!
    Çalışanlara yönelik hobi sınıfı!



    Duyuru Panosu!



    Son Eklenen Tiyatro Oyunları

         Güncel Yazılar

    Yazar olmak ister misiniz?
    Yazar olarak tiyatrodunyasi.com ailesine katılmak, yazılarınızı yüzbinlerce tiyatroseverle paylaşmak isterseniz tiyatrodunyasi@tiyatrodunyasi.com adresine mail gönderebilirsiniz...

    Mail Listemize Üye Olun

         Güncel Haberler
    Tiyatro Maydanoz, Nazım’ın Kadınları ile Sahnede
    Tekin Deniz: Dümbüllü kavuğunu kimseye devretmedi

    Tiyatro Dünyası'nı takip Edin
     
     |  ..