| Tiyatro Kursu  | Şirket Tiyatrosu
Tiyatro Dünyası
Tiyatro Dünyası Bu Sahnede...
 
Ana Sayfa  |  Hakkımızda  |  Yazılar  |  Haberler  |  Yazarlar  |  Tiyatro Oyunları  |  Tiyatro Grupları  |  Sanatçılar  |  Kaynak  |  Duyuru Panosu  |
Birlikte Yaşatılmamanın Sonu: Ah Smyrna'm, Güzel İzmir'im
Üstün Akmen



Tiyatro Pera, 2012-2013 sezonunu Nesrin Kazankaya'nın yazıp yönettiği "Ah Smyrna`m, Güzel İzmir'im" oyunuyla açtı. 20 Mayıs 2012'de, "18.Uluslararası İstanbul Tiyatro Festivali" kapsamında prömiyer yapan ve İKSV ile kotarılan bir ortak yapım olan oyunda Kazankaya, 1923 yılı İzmir’ini konu almış. Savaşın sona erdiği, Rum ve Türk topluluklarının karşılıklı göç etmesini zorunlu kılan “Mübadele Yasası'nın yürürlüğe girdiği günlere dalmış.

KAZANKAYA’YI SEVERİM
Nesrin Kazankaya, hiç kuşkum yok; söyleyecek sözü olan, içinde kendisini yıpratan ya da sürekli diri tutan dertleri olduğu için tiyatro yapan bir değerimiz. Bu oyununda da oyun yazarlığındaki üstün gözlem gücünü ortaya döküyor, yazarken dönemsel fotoğraflar çekiyor. Aklıyla çektiği fotoğraflarda, politik hataların insan yaşamını nasıl alt üst ettiğini mükemmel bir kurguyla işaretlerken, kıyasıya da eleştirmeyi amaçlıyor.

AMA ELEŞTİRİRİM DE…
Gel gelelim, oyunu izlerken, evin emektarı Müzeyyen’in kocasını Yunanlılar öldürmüş olduğu halde, yine de bu aileye sadakatle hizmet etmesinde bol miktarda “hamaset” kokladım. Kardeşi Mehmet, evin 16 yaşındaki kızı Lefkothea’ya âşık olup, gebe bıraktığında Rum ailenin tepkisizliğini duyarsızlığa mı, uygarlığa mı yoksa korkaklığa mı bağlayacağımı şaşırdım. Bu arada, evin reisi Konstantinos’un savaşı emperyalistlerin oyunu olarak değerlendirmesinin altını neden bu denli yumuşak çizmiş anlayamadım. Yenge-enişte ilişkisinin o ortamda ne işi olduğunu da kavrayamadım. Uzun mu uzun repliklere ne gerek gördüğünü kendi kendime tanımlayamadım. Repliklerin azımsanmayacak bölümünün Rumca olmasını, Rumcanın Eleni karakteri dışında bu kadar fazla kullanılmasına ne gerek bulunduğunu araştırdım, ama çıkaramadım. Başarılı Dramaturg Şafak Eruyar’ın metindeki gereksiz bölümleri nasıl olup da budamamış olmasına şaşırdım.
HOMEROS MECAZI
Diğer taraftan, 1919-1922 yılları arasında Rumların Türklere reva gördüğü eza-cefayı, keza 1921-1922 arasında Türklerin Rumlara uyguladığı vahşeti, Mehmed ile Theodopulos’un dansı kavgaya dönüştürecek mertebedeki düşmanlığın sergilenmesi olarak verişini alkışladım. Müzeyyen’in oğlu Ali Rıza’yı ailenin sünnet ettirmesini ve aile bireylerinin çocuğa değerli armağanlar vermesini, hatta kendi evlerine yerleştirilecek Giritlilere, kalan eşyalarını nasıl pay etmesi gerektiğini Müzeyyen’e anlatmalarındaki tarafsız inceliğe şapka çıkardım. Türk-Yunan savaşını Homeros’un destanıyla özdeşleştiren Ilias karakterini yüreğime bastım.

YARATICI KADRO
Emil Tan Erten’in müzik demetine söz bulamadım, ama Cem Atilla-Güneş Çağlar ikilisinin zeybek dansı koreografisinde, duruşların ve ifadenin çok fazla öne çıkarılmamış, uyulması gereken kuralların, yapılması gereken figürlerin saptanmamış olduğunu “mal bulmuş mağribi gibi” yakaladım. Zeynep Özden, ışık düzeninde döneme ait renkleri, atmosferi bir araya getirmeyi savsaklamıştı, Fatma Öztürk kostümleri tasarlarken eseri iyi incelemiş, dönemsel giysiler tasarlamış ve saç modelleri belirlemişti. Bunları yaparken eserde rol alan oyuncuların rollerini ve tipleri de dikkatten kaçırmamıştı. Başak Özdoğan sahnenin görsel ve plastik yanını olanaklar dâhilinde oluşturmuş; formuyla, stiliyle, sahne boşluğundaki dağılım ve kompozisyonuyla başarıya ulaşmıştı, eleştirmen olarak kıvandım.

SAHNELEME
Nesrin Kazankaya oyunu sahnelerken devinimlerin, jestlerin, tavırların bütününü; fizyonomilerin, seslerin, sessizliklerin uyumunu pek güzel sağlamıştı. Gel gelelim, örneğin ilk tabloda Eleni’nin gazetelerin tarihlerini incelemesi, Ilias’ın sahneye girip, salonda dolaşması, sonra bahçeye gelmesi gibi bölümlerin oyunu sarkıtmasını önleyememesine takıldım. Lehçe sorununa çare bulamamış; Ali Rıza’yı, Theo ile Mehmed’in kavgaları sırasında başına yorganı çekip uyutmakla hata etmişti. Lefkothea’nın hamile olduğunu açıklamasından sonra kimseden bir hayret nidası çıkarmasını ya da şaşkınlık emaresi göstermesini sağlamamış olmasına; Theo-Mehmed çatışmasında Eleni’nin tepkisizliğine fırça dokundurmamasına vallahi kızdım(!).

OYUNCULAR
Oyunculardan Mehmed’de Doğan Akdoğan “mış” gibi yapıyordu, ama duygulanımlarını da soğukkanlılıkla üretemiyordu. Ilias’da Emre Çakman, Theo’da İlker Yiğen iyiydiler. Umut beslediğim Linda Çandır, ne mutlu bana ki beni oyuna getirmemişti, hamlığını giderek üzerinden atmaktaydı. İlk kez izlediğim Selin Sevdar, rolden çıkmamaya titizlik gösteriyor; samimiyetine inanmamız gereken Lefkothea olduğu yanılsamasını bozmuyordu. Konstantinos’ta Muhammet Uzuner, yönetmenin seçtiği kodlamaları kusursuz uygularken, kendi kabul ettiği oyun konvansiyonlarına da hâkim oldu. Nesrin Kazankaya, Ionna karakterini bütünlük yanılsaması yaratan doğalcı oyunculuğuyla yorumlarken, Eleni’de Aysan Sümercan fiziksel yapıya yasladığı, ağırlığı vücut hareketleri ve estetiğe dayalı oyunculuğunu konuşturdu, ama nedendir bilmem biraz ağırdı.
Oyunun yıldızıysa bana göre Defne Halman’dı!

Halman, sürekli denetim altında tuttuğu oyunculuğunu, fiziksel durumunun bir öğesi durumunda olan mimiklerini olayın bütünlüğünü aktarıcı bir etmen olarak başarıyla kullandı, ortaya son derece sevimli bir Polyxeni çıkardı.

Alkışını hakkıyla aldı.

Üstün Akmen
Evrense


Yazarın Tüm Yazıları


Paylaş      
Yorumlar

ASİYE UYGUN - ( 4/12/2013 )
İzmir de yaşanmışlıkları anlatan ve İzmirin tarihi bir gerçeğinin konu alındığı bu tiyatro gösterisini severek ve hüzünle seyrettim.Tüm İzmirlilerin de seyretmesini isterdim keşke daha uzun süreli gösterileri ve değişik salonlarda oyunu sergileme imkanları sunulsaydı diye düşünüyorum.Bir İzmirli tiyatro sever i olarak. İzmir seyirçisine yakışan bir oyundu teşekkür ederim.Emeği geçen herkezin ellerine yüreklerine sağlık.

Bu Oyun Hakkındaki Görüşlerinizi Paylaşın !

İsim
Mail  (Yayınlanmayacak)
Yorum
Güvenlik Kodu= 482
Lütfen bu kodu yandaki kutuya yazınız
 

    Son Eklenen Yazılar     En Çok Okunan Güncel Yazılar
27 MART… UMUDUNU ARAYAN BİR GÜN (Ahmet Yapar)
YOKLAMA LİSTESİ (Skeç)
    Tüm Tiyatro Yazıları

    Bu Tarihte Yayınlanan Diğer Yazılar
    Bu yazının yayınlandığı tarihte gündemdeki diğer yazılar aşağıda listelenmiştir...

  • Roma Operası'nda Politika ve Aşk: Simon Boccanegra (Üstün Akmen) - 1/7/2013
  • Bırak Da Resim İşini Görsün (Kırmızı Oyunu Eleştirisi) (Arıza Baykuşlar) - 1/2/2013
  • Anlatacak bir hikayen varsa… (Toplu Hikayeler - Kent Oyuncuları) (Rengin Uz) - 1/2/2013
  • Antigone2012 Güzellemesi (İhsan Ata) - 1/2/2013
  • Sumru Yavrucuk Resitali: Kimsenin Ölmediği Bir Günün Ertesiydi (Üstün Akmen) - 1/2/2013
  • Samsun Düşevi Oyuncuları 15. Yılını Tamamladı: Sarı Köpek (Üstün Akmen) - 12/26/2012
  • Bir Ailenin Hesaplaşma Dolu Vedası: Babamın Cesetleri (Simge İçen) - 12/22/2012
  • Akdeniz'de Astral Seyahat: Ruhlar Gelirse (Merve Ateş) - 12/22/2012
  • Aristophanes Hakkında Uluslar Arası Sahne Projesi (İlkay Sevgi) - 12/21/2012
  • İki Sığıntının Hikâyesi… (İhsan Ata) - 12/21/2012
  • Birlikte Yaşatılmamanın Sonu: Ah Smyrna'm, Güzel İzmir'im (Üstün Akmen) - 12/20/2012
  • Aşk: Suç, Cezası: Sonsuz Ayrılık (Mı Olmalı?) (Deniz Zengin) - 12/20/2012
  • Güzelim, güzelsin, güzel! (Çirkin Oyunu Eleştirisi) (Rengin Uz) - 12/19/2012
  • Kırbacını Kendine Doğrultan Bir Kadın: Matmazel Julie (Cansu Karagül) - 12/17/2012
  • -Aşkın Sıradanlığı- ve Kiraya Vermek İçin Dükkan Almak İsteyen Kibar Hanımlar (Murat Örem) - 12/13/2012
  • Mücap Ofluoğlu Taziye Sayfası - Başsağlığı Mesajınızı Yazın (Taziye Sayfası) - 12/11/2012
  • Kitap İncelemesi: Sanat ve Propaganda (Toby Clark) (Serkan Fırtına) - 12/10/2012
  • Kurnazlar, fevriler, akıl yoksunu ve zalimler (Nevzat Süs) - 12/10/2012
  • Kapana Sıkışan Hayatlar (Daf / Kapan) (İhsan Ata) - 12/10/2012
  • Kalplere Fısıldayan Adam: Robert Redford (Rengin Uz) - 12/10/2012
  • Kaygısızların Plaj Sefası! (Newton Bilgisayardan Ne Anlar?) (Rengin Uz) - 12/3/2012
  • Sanat Sanat İçin Midir? (Cüneyt İngiz) - 12/3/2012
  • Müsahipzade, Sivas Devlet Tiyatrosu'nda: İstanbul Efendisi (Üstün Akmen) - 11/28/2012
  • Bir hayat bir oyun (Aşk Hastası) (Metin Boran) - 11/27/2012
  • Tanışma Yazısı (Arif Arı) - 11/27/2012
  • Bu Oyun, Zırvanın Zirvesi Bir Oyun Mu, Yoksa...: İki Kişilik Bir Oyun (Üstün Akmen) - 11/26/2012
  • Uy, ya da Öl (Yurdagül Yurtseven) - 11/26/2012
  • Bugünün Hedda Gabler'i… (İhsan Ata) - 11/26/2012
  • Birileri Bizi Yiyor (BBY) (Nevzat Süs) - 11/22/2012
  • Craft Tiyatro'dan Uğrak Yeri (Rengin Uz) - 11/22/2012
  • Tiyatro Zehirlenmelerinde Kullanılmak İçin Evde Yapılacak Ballı İksir Formülleri (Murat Örem) - 11/22/2012
  • Kerem Güney İçin Güneşli Bir Sonbahar / Kış Yazısı (Murat Örem) - 11/20/2012
  • Kocaeli Şehir Tiyatrosu'nun 16.Sezonunda Kral Lear (İhsan Ata) - 11/20/2012
  • Ibsen'den Bir Anti-Kahraman Öyküsü: Hedda Gabler (Üstün Akmen) - 11/15/2012
  • Huzur Sokağı'nın Emine Erdoğanlı Galasından İzlenimler (Nedim Saban) (Nedim Saban) - 11/15/2012
  • Nedim Saban, Huzur Sokağı Oyununu Değerlendirdi (Nedim Saban) - 11/15/2012
  • Tiyatronun Sorunu, Sadece Tiyatrocunun Sorunu Mu (Özer Arslanpay) - 11/12/2012
  • Antigone; Tiyatroda Bir Doruk, Dorukta Bir Tiyatro! (Savaş Aykılıç) - 11/9/2012
  • Tiyatromuza yeni bir yıldız mı doğuyor ne: Aşkın Sıradanlığı (Üstün Akmen) - 11/7/2012
  • Nora'nın Öyküsü İzmir Devlet Tiyatrosu'nda: Bir Bebek Evi (Üstün Akmen) - 10/31/2012
  • Özelleştirmeyi ve grevi anlatan oyun Dar Ayakkabı İle Yaşamak (Hayati Asılyazıcı) - 10/29/2012


  • Tiyatro Kursu Başlıyor!
    19 Kasım'dan itibaren her SALI Kadıköy'de!
    Çalışanlara yönelik hobi sınıfı!



    Duyuru Panosu!



    Son Eklenen Tiyatro Oyunları

         Güncel Yazılar

    Yazar olmak ister misiniz?
    Yazar olarak tiyatrodunyasi.com ailesine katılmak, yazılarınızı yüzbinlerce tiyatroseverle paylaşmak isterseniz tiyatrodunyasi@tiyatrodunyasi.com adresine mail gönderebilirsiniz...

    Mail Listemize Üye Olun

         Güncel Haberler
    Tiyatro Maydanoz, Nazım’ın Kadınları ile Sahnede
    Tekin Deniz: Dümbüllü kavuğunu kimseye devretmedi

    Tiyatro Dünyası'nı takip Edin
     
     |  ..