Edebiyatımızda gülmece ile özdeşleşmiş, çağdaş gülmece sanatının öncüsü, mizah ustası Aziz Nesin, doğumunun 91. yılında öykü ve taşlamalarından derlenen "Çok Yaşa Azizim" adlı oyun ile Berlin Tiyatrom'da anıldı. Yekta Arman ve Hakkı Kırant'ın hazırladığı, BKO'nun sergilediği oyunun prömiyeri yazarın doğum günü olan 20 Aralık'ta yapıldı.
| 20 Aralık 1915 yılında İstanbul'da doğan Aziz Nesin, yazın yaşamına başladığı yıllar, Tek Parti Yönetimi'nin baskıcı dönemine rastlar ve ilk ürünlerini de o dönemde yazmaya başlamıştır. Yazın alanına şiirle girmiş, Vedia Nesin takma adıyla Yedigün dergisinde yazmıştır. Sabahattin Ali ile birlikte Markopaşa dergisini çıkarmış, ancak bu dergideki bir yazısından ötürü 10 ay hapis, on üç ay sürgün (1947), Politzer'in Marksist Felsefe Dersleri adlı kitabının çevirisinden dolayı da 16 ay hapis cezası almış (1950). 2 Temmuz 1993'de Pir Sultan Abdal etkinliklerine katılmak üzere Sivas'a giden Aziz Nesin, 37 aydının yaşamını yitirdiği Madımak Oteli katliamından sağ kurtulmuştur. Yazar, 1995'de söyleşi ve imza günü için gittiği Çeşme Alaçatı'da, 5 Temmuz'u 6 Temmuz'a bağlayan gece sabaha karşı geçirdiği kalp kriziyle yaşama veda etti. |
7 Temmuz 1995'de vasiyeti gereği hiçbir tören yapılmadan ve yeri belli olmayacak şekilde Çatalca'daki Nesin Vakfı'nın bahçesine gömüldü. Aziz Nesin ölümüne kadar 111 adet kitap yazdı. Oğlu Ali Nesin tuttuğu notlarında babasının profesyonel yazarlığa başlamadan önceki yaşamı ile ilgili yazdıklarının arasından şu satırları aktarmış:
"1923 - Bir komşu kadın bir tuluat tiyatrosuna götürüyor. Eve geldiğinde o oyuna öykünerek bir oyun yazıyor...
1927 - İlk roman denemesini babasına okuyor, babası ağlıyor..."
Demek ki Aziz Nesin ilk oyununu 8, ilk romanını ise 12 yaşında yazıyor.
Aziz Nesin, profesyonel olarak tiyatro çalışmalarına 1939'da başlıyor. Birtakım denemelerinden sonra ilk oyunu "Biraz Gelir misiniz?"i 1958'de yayınlanıyor. Oyunlarında toplumsal yapıdaki bozukluklardan hareket ederek, taşlama ve yergi yoluyla toplum düzenini eleştirir. Toplumun bu bozuk yapılanışı içindeki insanın dramını mizah yüklü bir anlatımla yer yer de karamizah düzeyinde sergiler. İşta bazı yazmış olduğu tiyatro oyunları:Bir Şey Yap Met, Toros Canavarı, Çiçu, Hadi Öldürsene Canikom, Hakkımı Ver Hakkı, Yaşar Ne Yaşar Ne Yaşamaz, Düdükçülerle Fırçacıların Savaşı...gibi.
Aziz Nesin, geleneksel Türk tiyatrosunun kaynaklarına yönelerek, bu alanda yazdığı üç karagöz oyunuyla çağdaş Türk tiyatrosuna yeni açılımlar kazandıran denemeler yapmıştır.
Çağdaşı ve arkadaşı iki aydın yazarın Aziz Nesin için yazdıkları:
"Aziz Nesin'in bütün özellikleri, daha da çok direnme gücü, onu, çağımızın büyük bir güldürü yazarı yapmıştır. Gülmesini bilen yaratık, sevmesini de, düşünmesini de, oynamasını da bilir. Aziz'de tıpkı Nasrettin Hoca gibi güldürürken düşündürür de. ( Yaşar Kemal-Nesin Vakfı Edebiyat Yıllığı, 1976)"
"O bir bayraktı... Büyük uyarıcıydı! Sarsıp silkeleyen bir aydındı! Türkiye'nin de bir şansıydı... Böylesi bayrak açan aydınların kıtlığını yaşıyor dünyamız. (Server Tanilli-Cumhuriyet Temmuz 1995)"
Adem Dursun / Merhaba / Berlin
Tiyatrom.com
