| Tiyatro Kursu  | Şirket Tiyatrosu
Tiyatro Dünyası
Tiyatro Dünyası Bu Sahnede...
 
Ana Sayfa  |  Hakkımızda  |  Yazılar  |  Haberler  |  Yazarlar  |  Tiyatro Oyunları  |  Tiyatro Grupları  |  Sanatçılar  |  Kaynak  |  Duyuru Panosu  |
Arzunun Onda Dokuzu - İstanbul Şehir Tiyatroları
Gülin Dede Tekin



“Saddam’a kimse benim kadar kızamaz ama şu bir gerçek ki emperyalizm Saddam’dan da beter”.

Irak’taki savaşı anlatmak zor, konuşmak zor, tartışmak zor, anlamlandırmak zor, görmek zor, görmezlikten gelmek daha zor… Durum bu iken bu savaşı ve getirdiklerini bir oyun metnine taşımanın da çok zor olduğu ana fikri ile yorumlamak istiyorum “Arzunun Onda Dokuzu” ya da asıl adıyla “Nine Parts of the Desire” adlı oyunu.

Babası Iraklı, annesi Amerikalı olan oyunun kadın yazarı Heather Raffo, yıllar sonra Irak’ta gördüklerini Amerika’da hayatlarına devam edenlerin de fark etmelerini istediği için böyle bir oyun yazdığından bahsediyor. Oyunda da bunları dokuz ayrı hikâyede, kadınlar üzerinden, tek bir duyguda ifade etmeye çalışıyor.

Metine tiyatrodan bağımsız bir gözle bakıldığında, savaşın sebeplerinin, sonuçlarının, sürdürdüklerinin bu kadınlar üzerindeki etkileri ile ilgili derinlere inilmediği hissedilse de, her türlü eksiğe rağmen böyle bir konuyu kadınlar üzerinden ele almanın zor ve heyecan verici bir fikir olduğunu yadsımadan değerlendirilmesi gerektiğini düşünüyorum.

Irak’taki savaşa ve özellikle kadınların bu savaş içindeki durumlarına dikkat çekmesi ile oyun 1-0 önde başlıyor gibi görünüyor ki şehir tiyatroları da bünyesinde oyunu ikinci defa oynatarak bunu gösteriyor bizlere.

Oyunun yönetmeni Arif Akkaya. Daha en başında radikal bir kararla, orijinalinde tüm hikâyeleri tek bir kadın karakter tarafından canlandırılan hikâyeleri üç kadın oyuncuya bölmüş. Bunun nedenini tam olarak bilmemekle beraber, ya tek bir oyuncu ya da dokuz ayrı hikâye için de ayrı oyuncuların sahne almasının daha doğru bir seçim olabileceği kanaatindeyim.

Yönetmen Arif Akkaya’nın daha önce izlediğim başarılı oyunlarından da dolayı yönetmenliği ile ilgili hiçbir sözüm yok. Ama oyunla ilgili en net eleştirim gene yönetmeni ya da dramaturg Hatice Yurtduru’yu bağlayacak gibi görünüyor.

Oyunda (yazar tercihi de olabilir tabii) bir denge kaybı olduğunu düşünüyorum. İlk yarı bitiminde hem yoğun ve çarpıcı metinler, hem performans gerektiren oyunculuklar sonrasında çok başarılı bir oyun olduğunu, hızını kaybetmediğini düşünürken, ikinci yarı, bir iki hikâyenin dışında o süreklilik yakalanamamış gibiydi. İlk yarıda ne kadar yoğunlaşarak izliyorsanız oyunu, ikinci yarıda da o kadar oyundan kopuk ve yavaş geçiyor zaman. Metindeki hikâyelerin yerleri değiştirilerek bu denge sağlanabilseydi belki ikinci yarıdaki o kopma bu kadar keskin olmazdı.

Bu kopmaya rağmen oyun için çok başarılı üç oyuncu seçilmişti. Hasibe Eren, “Doğum Günü Partisi” oyununda yaşadığım magazinel oyuncularla ilgili hayal kırıklığıma ilaç gibi geldi başarılı performansı ile. Hikmet Körmükçü, ilk sahnedeki tiradı ile zirvede başlayan bir oyun sergiledi bizlere. Fakir satıcıdan Akademisyene kadar her rolün hakkını fazlasıyla verdi. Bensu Orhunöz’ü ise, en son 99’da “Misyon” oyununda izlemiştim ve tabiri caiz ise gözlerim yollarda kalmıştı. O da düşük bir performansla başladığı oyunda çıtasını yükselterek çok başarılı bir oyun çıkardı. Oyuncuların üçü için de ortak şeyler söylemek mümkün bu noktada. Üçü de rollerine inanmışlar, bir, iki hikâye hariç zirvede devam ettikleri bir oyun çıkarıyorlar ortaya sonunda.

Oyun başlamadan ve oyun süresince perde üzerine yansıtılarak yapılan sunum-sunumlar, dünyanın dönüşü vb. basit ama etkili idi. Aslında oyun boyunca öne kurulan perde ile sahne içine kurulan perdelerin kullanımı oldukça başarılıydı. Yalnızca sahne tasarımlarında detaycı olan Gamze Kuş’un dekor ve perdeler arasındaki ilişkiyi neden bu kadar göz ardı ettiğini anlayamadım. Dekor ve perdeler birbirlerinden bağımsız ifadeli olsalar da, bir araya geldiklerinde yerinde çözüme gidilmiş hissi uyandırıyor.

Dekorda en dikkat çekici tasarımlardan biri de hareket tasarımıydı. Oyun boyunca Amerikan askerlerinin havadan, kenardan, köşeden geçişlerini sağlayan uçma mizanseni için oldukça masraf yapıldığı belliydi. Ancak oyun içinde bu askerlerin çok dikkat dağıtıcı olduklarını, bu nedenle sahnede görmekten kendi adıma keyif almadığımı da eklemek isterim.

Oyunda en başarılı bulduğum iki başlık ise şüphesiz ki ışık ve müzikti. Işıklar o kadar başarılı çalışılmıştı ki, uzun zamandır bir oyunda ışığın bu kadar etkili rol oynadığını görmemiştim. Keza müzikler için de aynı şeyi söylemek mümkün. Ancak anlayamadığım, oyunda en çok etkilendiğim başlıklardan olan müzik seçimlerini kimin yaptığı ve hangilerinin seçildiği bilgisi, oldukça detaylı olan oyun kitabında neden kendine yer bulamamış olduğu.

Yukarıda bahsettiğim birkaç problem dışında “Arzunun Onda Dokuzu”nun konusuyla, oyunculuklarıyla, ışık ve video oyunlarıyla oldukça başarılı bir yapım olduğunu söyleyebilirim. Oyun izlerken metindeki derinliğe her şeyden çok takılanlar ya da gözüne parmak sokulmasını sevmeyenler için doğru bir metin değil belki ama dokunduğu noktaları, birçok farkında olmayana hatırlatması açısından dikkat çekici ve mutlaka ama mutlaka izlenesi.

Oyuna gitmeden önce, bu kadar kadın içerikli bir oyunu (kadın yazar, kadın hikâyeler, kadın oyuncular) her ne kadar dramaturgu bir kadın olsa da, bir erkek yönetmenin ele almasının ilginç olabileceğini, şaşırtabileceğini düşünüyordum bizi. Oyundaki dengesizlik bu kadar keskin olmasaydı çarpıcı ve başarılıydı da aslında. Ama oyun sonunda da, şu anda şu yazıyı yazarken de, naçizane merakım ve 8 Mart’ın getirdiği bir özgüvenle, bu oyunu bir kadın yönetseydi nasıl bir sonuç çıkardı diye sormaktan da kendini alamıyorum.

Gülin Dede Tekin
---------------------------------------

Oyun tanıtım sayfası: Arzunun Onda Dokuzu

Yazarın Tüm Yazıları


Paylaş      
Yorumlar

Bu Oyun Hakkındaki Görüşlerinizi Paylaşın !

İsim
Mail  (Yayınlanmayacak)
Yorum
Güvenlik Kodu= 908
Lütfen bu kodu yandaki kutuya yazınız
 

    Son Eklenen Yazılar     En Çok Okunan Güncel Yazılar
27 MART… UMUDUNU ARAYAN BİR GÜN (Ahmet Yapar)
YOKLAMA LİSTESİ (Skeç)
    Tüm Tiyatro Yazıları

    Bu Tarihte Yayınlanan Diğer Yazılar
    Bu yazının yayınlandığı tarihte gündemdeki diğer yazılar aşağıda listelenmiştir...

  • Tehlikeli İlişkiler (Zeynet Öztunca) - 4/11/2011
  • ÇIĞ-lık (Yurdagül Yurtseven) - 4/11/2011
  • Gidenlerin Ardından (Çanakkale Oyunu) (Arif Koçinalı) - 4/9/2011
  • Oyun Atölyesi 11 Yaşında! - Macbeth, Karanlık Bir Komedi! (İhsan Ata) - 4/9/2011
  • Oyun yazarlığının 40. yılında Tuncer Cücenoğlu'yla söyleşi (İhsan Ata) - 4/8/2011
  • Lefke'de Kahve Sohbeti (Hakan Yozcu) - 4/8/2011
  • Tiyatro 0.2'de Gene Bir Philip Ridley: Kâinatın En Hızlı Saati (Melih Anık) - 4/7/2011
  • (Bilsak'lı) Halide Eşber'in Yazıp Oynadığı -Son Yarım Saat-i Kaçırmayın (Savaş Aykılıç) - 4/7/2011
  • Hüznün Yarısı Cebindeydi (Mehmet Serhat'a...) (Pınar Çekirge) - 4/7/2011
  • Tam Ödüllük Mükemmel Kolektif Bir Çalışma: Kutlama (Üstün Akmen) - 4/7/2011
  • Arzunun Onda Dokuzu - İstanbul Şehir Tiyatroları (Gülin Dede Tekin) - 4/4/2011
  • Acayip Bir Oyun / Müjdat Gezen Tiyatrosu (Alaattin Emrah Özdilek) - 4/4/2011
  • Araştıran ve Soran Bir Şaman : Beklan Algan (Melih Anık) - 4/4/2011
  • Godot'yu Beklerken - Tiyatro Kırmızı (Dündar İncesu) - 4/4/2011
  • Zaman Çabuk Geçiyor (Arda Aydın) - 3/14/2011
  • GECE Tarlabaşı Bulvarından Meydana Çıkmak - Maya Sahnesi (Melih Anık) - 3/13/2011
  • Adsız Zaman ve Diyarlara Sürükleyen Bir Aktördü O - Ersin Umulu (Pınar Çekirge) - 3/13/2011
  • Bir Sahne Amiri'nin Vicdan Azabı (Savaş Aykılıç) - 3/13/2011
  • Zeliha Berksoy'dan, Tam Anlamıyla Bir -Butik- Oyun: İsmene (Üstün Akmen) - 3/10/2011
  • Pinter'siz Bir Doğum Günü Partisi, İstanbul Şehir Tiyatroları (Gülin Dede Tekin) - 3/10/2011
  • Mütevazılık, Özveri, Mutluluk, Kesişmeler, Uyarlama, Virtuozite ve Bir Büyük İkramiye (Can Murat Yaşar Şengel) - 3/6/2011
  • Okunacak En Büyük Kitap İnsandır (Yurdagül Yurtseven) - 3/6/2011
  • -Renkli- Bir OTOBÜS ( Sevilay Saral) – Tiyatro Boğaziçi (Melih Anık) - 3/6/2011
  • -Çatı- Altında Yaşanan Hayatlar… (İhsan Ata) - 3/6/2011
  • Hande Ataizi, Cihan Ünal'ın Karşısında Sahnede: Özel Hayatlar (Üstün Akmen) - 3/4/2011
  • 2011 Uluslararası Dünya Tiyatro Günü Bildirisi: İnsanlık İçin Tiyatroya Dair (Jessica A. Kaahwa, Uganda) (Jessica A. Kaahwa) - 2/28/2011
  • BGST – Maya Sahnesi'nde Bugün Ne Var? (Melih Anık) - 2/28/2011
  • İnsanın Duvarı Yine Kendisidir: Duvarların Ötesi (Asmin Singez) - 2/25/2011
  • Kemal Başar'ın -Çığ'ı- Demek İsterdim! İBB Şehir Tiyatroları (Melih Anık) - 2/20/2011
  • Delilikle normallik arasında gidip gelen oyun: Ben Feuerbach (Fatma Babuşçu) - 2/20/2011
  • Son Yılların En Başarılı Oyunu: Ben Feuerbach (Hakan Urcu) - 2/20/2011
  • İki salkım halat, iki metre kumaşla Romeo ve Juliet yapılır mı, deli derler adama! (Ebru Seyhan) - 2/20/2011
  • Bir oyundan çok fazlası… Pir Sultan Abdal (İhsan Ata) - 2/14/2011
  • Aynı Twit'de Bir Tiyatrocu (Engin Alkan) ve Bir Eleştirmen (Yaşam Kaya) (Melih Anık) - 2/13/2011
  • Bir Öykü Sevdalısı ile Bir Türkü Âşığının Buluşması: Aşk Halleri (Selçuk Çelik) - 2/12/2011
  • Ben Sinema Artisti Olmak İstiyorum(Muyum?) (Cüneyt İngiz) - 2/12/2011
  • Mekan Artı'da EKİP'ten Oyun(un) Sonu (Beckett) (Melih Anık) - 2/10/2011
  • Gelinmiyorsa Gidilir Arkadaş! (M. Erkul Eğilmez) - 2/10/2011
  • Lafla Pişirilmiş Aşureden Oyun Çıkarmak: Şişman Domuz (Üstün Akmen) - 2/9/2011
  • Teksti Tanıyanın Anlayacağı Oyunlar'ın Sorumlusu Kim? (Melih Anık) - 2/9/2011
  • Çığ, İstanbul Şehir Tiyatroları'nda! (İhsan Ata) - 2/7/2011


  • Tiyatro Kursu Başlıyor!
    1 Mayıs'tan itibaren her ÇARŞAMBA Kadıköy'de!
    Çalışanlara yönelik hobi sınıfı!



    Duyuru Panosu!



    Son Eklenen Tiyatro Oyunları

         Güncel Yazılar

    Yazar olmak ister misiniz?
    Yazar olarak tiyatrodunyasi.com ailesine katılmak, yazılarınızı yüzbinlerce tiyatroseverle paylaşmak isterseniz tiyatrodunyasi@tiyatrodunyasi.com adresine mail gönderebilirsiniz...

    Mail Listemize Üye Olun

         Güncel Haberler
    Tiyatro Maydanoz, Nazım’ın Kadınları ile Sahnede
    Tekin Deniz: Dümbüllü kavuğunu kimseye devretmedi

    Tiyatro Dünyası'nı takip Edin
     
     |  ..