| Tiyatro Kursu  | Şirket Tiyatrosu
Tiyatro Dünyası
Tiyatro Dünyası Bu Sahnede...
 
Ana Sayfa  |  Hakkımızda  |  Yazılar  |  Haberler  |  Yazarlar  |  Tiyatro Oyunları  |  Tiyatro Grupları  |  Sanatçılar  |  Kaynak  |  Duyuru Panosu  |
Kenter Tiyatrosu - Yıldız Kenter
Pınar Çekirge



Dün akşam Kenter Tiyatrosu'nda, Şükran Güngör'ü anma toplantısındaydım.

Kenter Tiyatrosu.

Kutsal bir mabed gibidir benim için.Mimarisiyle, her ayrıntının ince bir estetik beğeninin izini taşıyor olmasıyla..bana Yıldız Kenter'i ve o muhteşem oyunları hatırlattığı için.

İlk aklıma gelenler : " Çöl Faresi", " Bodrumdaki Pencere", " Guguk Kuşu", " Katır Tırnağı", " Arzu Tranvayı", " Küçük Mutluluklar", " Ben Anadolu", " Savunma", " Orhan Veli", " Nükte", " Ramis İle Jülide", " Nalınlar".

Kenter Tiyatrosu'nun fuayesinde fotoğraflar dururdu..şimdi azalmış.

Yıldız Kenter, Şükran Güngör, Kamuran Yüce, Gül Onat, Mehmet Birkiye, Kadriye Kenter, Gülsüm Kamu, Meral Taygun..

Bir kaç basamak inildiğinde program dergileri, geçmiş oyunlaraın kitapları ( Aptal Kız mesela, Fadik ), onların yanında Kamuran Yüce'nin şiir kitapları dururdu.Muhsin Ertuğrul'un imzalı bir portresi.

Erol Simavi'sden Zeki Müren'e kaç kişlinin adı yazılıydı o koltukların arkasında. Akıl almaz bir inancın, çabanın, kan ve terin, emeğin sonucunda açılmıştı o tiyatro.

Şükran Güngör'ü anma töreninde Yıldzı Kenter fuayede küçük bir konuşma yaptı.Küçük dediğime bakmayın, içe dokunan bir konuşmayı..Ali Poyrazoğlu, Yeşim Koçak, Tijen PĞar, Osman Şengezer'i gördüm gelenler arasında.

Kenter Tiyatrosu, benim ASIL üniversitelerimden biri olmuştu her zaman.

O merdivenlerden inerken süzülen sarı ışık...duvarlarda oynaşan sarılı, eflatunlu gölgeler.Vestiyerde duran paltolar, kürk mantolar.


" Geldi işte gene ! kimsin sen? Ne istiyorsun benden? Neden geliyorsun peşimden ? Git. Giit.Gelme,giit… kim bu adam? Bir var bir yok … Özgeçmişimi öğrenmek istiyor. Onlarca kadın var özgeçmişimde.. Hangi birini söyleyeyim? Hepsi de benim. Babamın ölümüne dökemediğim gözyaşlarını Pembe Kadın'da döktüm desem… Antigone, Nina ağladı annem, Nedim ağbi için… Çocukluğumun yoksulluğa isyanını , çocukluğumun minicik özlemlerini Çöl Faresi'nde dile getirdim … Aldatılmanın, terk edilmenin, aşağılanmanın acısını, sonra başarının o garip, o buruk yalnızlığını Maria Callas'ta haykırdım desem…Anlar mısınız? Ben oyuncuyum .. Yok başka kimliğim." ( 1 )

Çocuktum. Her akşamüstü radyonun başına geçerdim. Körüklü ,kenarında yeşil ampulü olan koskoca bir radyoydu hatırlıyorum. Ve işte, sabırsızlıkla beklediğim o anons:

"Uğurlugil Ailesi. Yazan Selçuk Kaskan. Bu bölümde rol alan sanatçılar: Müşfik Kenter, Yıldız Kenter, Çolpan İlhan , Genco Erkal, Pekcan Koşar, Adile Naşit , Erol Günaydın ve Tevfik Gelenbe. Anlatan, Şükran Güngör."

Salim bey, Nurcihan kalfa, Davut ağa, Türkan, Bülent, ama en çok Nebahat hanım nasıl da bizden, aileden biriydiler.Aynı yıllarda yazlık sinemaların birinde,'Ağaçlar Ayakta Ölür' filminde yaşlı büyükanne olarak karşıma çıktı Nebahat hanım. O Yıldız Kenter'di.

'Anneler ve Kızları',' Kızım Ayşe', 'Güle Güle , 'Ablam', 'Fatma Bacı', her sahnesi belleğimde yapışıp kalmış. 'Hanım' da Olcay hanım.

Bir gün aynı sonu paylaşacağıma inandığım, Olcay hanımın o kopkoyu yalnızlığını perdede nasıl da yaşar kılmıştı.

Olcay - Sen gittikten sonra her şey öyle değişti ki. Seninle yaşadığımız dünyadan pek az şey kaldı. Bu evden dışarı her çıkışta bu yeni dünyanın gitgide bir yabancısı olduğumu hissediyorum. Seni özlüyorum.

Kemal- Ben de seni yanıma almaya geldim.

Olcay- Buna hazırım. Senin yanına geleceğim içinde seviniyorum. Yalnız bir şeyden endişeleniyorum.

Kemal- Nedir o?

Olcay- Biliyor musun, hiç dua etmeye alışamadım. Tanrı'ya nasıl yakarılır bilmiyorum. Bu dünyadan ayrılırken dua etmem gerekmez miydi?

Kemal- Merak etme, arkandan senin için dua edenler çıkar.(2)

'Hanım' baştan sona bir Yıldız Kenter resitali olarak anılarıma sızmıştı. Olağanüstü bir oyunculuk, kan, can verilen yüzlerce karakter.Brecht, Shakespeare, Tenessee Williams, Neil Simon, Necati Cumalı, Güner Sümer, Arthur Miller, Melih Cevdet Anday ve daha kimler ve kimlerin oyunlarını sahneye koydu, oynadı.Sadece Türkiye'de değil yurt dışında da sayısız ödül kazandı.

'Beyaz Melek' filmini izlediğimde, seneler öncesine döndüm bir an. Tuz Gölü’nde çekilen o ölüm sahnesinde Yıdız Kenter kelimenin tam anlamıyla müthişti..

"Ölüm anında herkesin göreceği tek melek var: Beyaz melek.."

Yıldız Kenter büründüğü her rolde mucizeler yaratarak çoğaldı. Tiyatroların gün gelip panayıra, sirke döndüğü yıllarda bile o hep mağrur ve ödün vermez bir sanatçıydı. Asla düzeysizliğe gönül indirmedi. Baş eğmedi.

Konken Partisi'nde Fonsia, Martı'da Madam Arcadina, Arzu Tranvay'ında Blanche, Gece Mevsimi'nde Lily.. hepsi Yıldzı Kenter'de gövdelenmişti.Hepsi Yıldız Kenter'e iliklemişti kendini.Ramis'in Jülide'si, Osmanlı Sarayı'nın Kösem Sultan'ı.Puduhepa, Lamassi, Teodora, Nilüfer Hatun, Niobe, Anna Komnena, Şair Nigar, Kibele, Artemis, Andromak onlar da Yıldız Kenter'le soluklandılar.Yeniden hayata tutundular.

Zeynep Oral, 'O Güzel İnsanlar '(2007) adlı kitabında:

" Sahneye çıktığı an, o Yıldız Kenter'dir ama dakikalar geçtikçe, Yıldız Kenter olduğunu unutur, karşımızda ki oyun kişisini izlemeye başlarsınız'"diyor ve şöyle devam ediyor:

" Rol, ikinci bir ten olmuştur. Bedeninin ve yüzünün her zerresine işlenmiştir. Her davranış, her hareket, her tavır artık oyun kişisinin egemenliğindedir. Anadolu köylüsü, kraliçe ya da tanrıça hiç fark etmez.. Oyuncu ve canlandırdığı oyun kişisi tektir. Ve o teklikte, o bütünlükte aslolan yazarın hedeflediği yazarın düşündüğü, düşlediği gerçekliktir… Sahnede eşsiz bir ritm duygusu vardır. Sesiyle, her daim zinde tuttuğu bedeniyle, yüzüyle ve ruhuyla bu ritmi yakalar."

Yıldız Kenter insanların kendilerine sahte ünvanlar bahşettikleri bir dönemde, bir dünya sanatçısı olarak kaldı. Şimdi hatırlıyorum. Füruzan'ın 'Edirne'nin Köprüleri' adlı oyunu radyoya uyarlanmıştı.Yaşlı, Arnavut göçmeni büyükanneye sesiyle yaşam katmıştı Yıldız Kenter tıpkı Nebahat Uğurlugil’de olduğu gibi.

Şimdilerde herkes her şey yapıyor, yapabiliyor. Şarkı söylüyor, film çekiyor, podyumdan tiyatro sahnelerine, televizyon dizilerine sıçrıyor, sunuculuğu deniyor, hatta kitap yazıyor, köşe yazarı oluveriyor.… ve en kötüsü 'sanatçıyım' diyebiliyor. Peki onlar 'sanatçı' ise Yıldız Kenter nedir?

Sahne dehası
Tek Diva
Do minör sonat

Tanımlamak zor. Çünkü o Yıldız Kenter. Çağına meydan okuyabilen, erişilmez olan, toplum olarak sadece borçlu olduğumuz Yıldız Kenter.

Fonda geç kalmış gurbet yağmurları.

Hıçkırıklarla ağlıyordu Olcay hanım.

Harold - Maude, n'olursun ölme, dayanamam..

Maude - Doğar doğmaz ölmeye başlıyoruz, Ölüm o kadar tuhaf mı? Şaşılacak bir yanı yok bunun. Hayatın bir parçasıdır ölüm. Bir değişmedir..

Harold - Niye Şimdi ölüyorsun? Niye?

Maulde - Seneler önce karar vermiştim; Ölüm tarihini ben belirleyecektim. Yuvarlak hesap olsun, diye seksen dedim.. gözlerim kararıyor.. ( 3 )

Eskilerden kalma fotoğraflar, replikler, roller sökün etmekte.Program dergilerinde sararmış yazılar. Yapayalnız bir salon.Geçmiş oyunları söyleyip duran.Gölgeler düşüyor duvarlara.Erguvanlar artık çiçeksiz.

Ve Yıldız Kenter geçen yüzyıldan, gelecek bin yıllara taşıyor sanat dehasını.

Gözpınarlarında yaşlar titreşerek baktı yüzüme Olcay hanım.Gölgesine basıp durdurmak istedim sadece.Benimle kalmasını istedim.Maulde'un son anlarıydı..nabız atışı giderek duyulmaz oluyordu.Pembe Kadın hiddetle döndü.Maria Callas umutsuzluğunu haykırdı birden.Sesi kınından çekilmiş bir hançer olmalıydı.Zaman durmuştu.Yalnızdım.

(1) 'Hep Aşk vardı' Yıldız Kenter
( 2 ) "Hanım" / Halit Refiğ
(3) 'Horold ile Maulde / C.Higgins

Pınar Çekirge

Yazarın Tüm Yazıları


Paylaş      
Yorumlar

ferda özer - ( 1/1/2010 )
çok başarılı bir kadındır yıldız kenter


Betül Mirik - ( 2/21/2010 )
Yıldız olmak nasıl bir şey acaba?
Tiyatro demek Yıldız Kenter.


Bu Oyun Hakkındaki Görüşlerinizi Paylaşın !

İsim
Mail  (Yayınlanmayacak)
Yorum
Güvenlik Kodu= 596
Lütfen bu kodu yandaki kutuya yazınız
 

    Son Eklenen Yazılar     En Çok Okunan Güncel Yazılar
27 MART… UMUDUNU ARAYAN BİR GÜN (Ahmet Yapar)
YOKLAMA LİSTESİ (Skeç)
    Tüm Tiyatro Yazıları

    Bu Tarihte Yayınlanan Diğer Yazılar
    Bu yazının yayınlandığı tarihte gündemdeki diğer yazılar aşağıda listelenmiştir...

  • Gelenekçi Değilim, İnsan Namına Medeniyetçiyim... (Yurdagül Yurtseven) - 10/15/2009
  • Aşk Bir Erkeğe Ancak Bu Kadar Yakışabilir (Deniz Zengin) - 10/15/2009
  • Murat Atak'tan Ekip Çalışması Örneği: Uysal Yurttaş Projesi (Üstün Akmen) - 10/15/2009
  • Sevginin Yalın Hali… Peer Gynt (Deniz Zengin) - 10/5/2009
  • Haluk Bilginer'ce Broadway Müzikali: 7 (Cüneyt İngiz) - 10/5/2009
  • Ne Tuhaf Ki Dünyada Bunları Bilenler Çok... (Hüseyin Köroğlu) - 10/5/2009
  • Zamanda Kaybolmak (Yurdagül Yurtseven) - 10/5/2009
  • Diyarbakır Notları: Orhan Kemal - 72. Koğuş ve Sivas Devlet Tiyatrosu (Asmin N. Singez) - 10/5/2009
  • Yeniden Çocuk Olmak (Yurdagül Yurtseven) - 10/5/2009
  • Tiyatro Kurultayı , Tiyatronun Kılavuzluğu ve Toplumsal Değişim (Melih Anık) - 10/5/2009
  • Kenter Tiyatrosu - Yıldız Kenter (Pınar Çekirge) - 10/5/2009
  • Neredeee O Eski Bayramlar... (Üstün Akmen) - 10/5/2009
  • Oh Olsun Sana (!) Bahariye Sanat Merkezi! Tiyatro Yapacaklar, Size de Ders Olsun! (Melih Anık) - 10/5/2009
  • No Espanola soy Turca (Yurdagül Yurtseven) - 10/5/2009
  • Ahmet Hakan, Fazıl Say'dan İntikam mı Almış (Üstün Akmen) - 10/5/2009
  • Nöbetçi Tiyatro Talebi (Deniz Zengin) - 10/5/2009
  • Hayat Sahnesi'nden 2 (Ali Erdoğan) - 10/5/2009
  • Açıl Susam Açıl (Yurdagül Yurtseven) - 10/5/2009
  • Hatalı Tiyatro Felsefesi (Kerem Kıtay) - 10/5/2009
  • Oğlum Bir Kadınla Evleniyor (Müzikli Oyun) (Sema İslim Utandı) - 10/5/2009
  • Safinaz'ın İzdivacı (Ortaoyunu) (Sema İslim Utandı) - 10/5/2009
  • Ah Aşk, Ah Aşk (Müzikli Oyun) (Sema İslim Utandı) - 10/5/2009
  • Biz Nerede Hata Yapıyoruz? (Deniz Zengin) - 10/5/2009
  • James Dowd ve HARVEY - ya da Can Murat Yaşar ŞENGEL (Pınar Çekirge) - 10/5/2009
  • Kudsi Erguner Ne İstiyor ya da Neyi İstemiyor (Üstün Akmen) - 10/5/2009
  • Olmak ya da Olmak - Haldun DORMEN (Deniz Zengin) - 10/5/2009
  • Sezondan Bana Kalanlar... (Hülya Karakaş) - 10/5/2009
  • AKM Üzerine Aforizmalar! (Savaş Aykılıç) - 10/5/2009
  • İzmir'in Çeşme İlçesinde, Emre Elivar ile Bir Schumann Gecesi (Üstün Akmen) - 10/5/2009
  • İki Darülbedayi (Güzellikler Evi) Hikayesi ya da Fıkrası (Savaş Aykılıç) - 10/5/2009
  • Metamorfoz (Deniz Zengin) - 10/5/2009
  • 2010'da olmazsa, belki 2100'de... (Üstün Akmen) - 10/5/2009
  • Çolpan İlhan - Her Zaman ve Daima (Pınar Çekirge) - 10/5/2009
  • -Taş Plak Sesli- Sema, Bir Nefeste Gene Çok Şey Anlatmış: ECHO II (Üstün Akmen) - 10/5/2009
  • -Taş Plak Sesli- Sema, Bir Nefeste Gene Çok Şey Anlatmış: ECHO II (Üstün Akmen) - 10/5/2009
  • -Taş Plak Sesli- Sema, Bir Nefeste Gene Çok Şey Anlatmış: ECHO II (Üstün Akmen) - 10/5/2009
  • Ah Şu Sevgili -EGO-muzu Bir Aldırabilsek!!! (Deniz Zengin) - 10/5/2009
  • Çalıkuşu, Yıldız Sarayı'ndaydı! (İsmail Can Törtop) - 10/5/2009
  • İbn Rüşt, Pekin Operası'nda (Özcan Buze) - 10/5/2009
  • Orda Bir Köy Var Uzakta... Püf Noktası Burada... (Yurdagül Yurtseven) - 10/5/2009
  • Saçma Seçmeler - 3 (Cüneyt İngiz) - 10/5/2009


  • Tiyatro Kursu Başlıyor!
    12 Şubat'tan itibaren her PAZARTESİ Kadıköy'de!
    Çalışanlara yönelik hobi sınıfı!



    Duyuru Panosu!



    Son Eklenen Tiyatro Oyunları

         Güncel Yazılar

    Yazar olmak ister misiniz?
    Yazar olarak tiyatrodunyasi.com ailesine katılmak, yazılarınızı yüzbinlerce tiyatroseverle paylaşmak isterseniz tiyatrodunyasi@tiyatrodunyasi.com adresine mail gönderebilirsiniz...

    Mail Listemize Üye Olun

         Güncel Haberler
    Tiyatro Maydanoz, Nazım’ın Kadınları ile Sahnede
    Tekin Deniz: Dümbüllü kavuğunu kimseye devretmedi

    Tiyatro Dünyası'nı takip Edin
     
     |  ..