| Tiyatro Kursu  | Şirket Tiyatrosu
Tiyatro Dünyası
Tiyatro Dünyası Bu Sahnede...
 
Ana Sayfa  |  Hakkımızda  |  Yazılar  |  Haberler  |  Yazarlar  |  Tiyatro Oyunları  |  Tiyatro Grupları  |  Sanatçılar  |  Kaynak  |  Duyuru Panosu  |
Trabzon'da Geçirdiğim Kaza ve 10. Festivalde Bir Sahne Ayini
Üstün Akmen




“Konya - 2. Bin Nefes Bir Ses Uluslararası Türkçe Tiyatro Yapan Ülkeler Festivali”, 3. Akdeniz Üniversitesi Uluslararası Amatör Tiyatrolar Festivali falan derken 10. Trabzon Devlet Tiyatrosu Uluslararası Karadeniz Tiyatro Festivali için Trabzon’a geldim. İlk günümün sabahındaysa, tam Tanjant Köprüsü’nün altında, Taksim Meydanı’nda kendimi bir otomobilin altında buldum. Özel bir aracın yan aynası omzuma çarpmış, dengemi yitirmiş ve sağ arka lastik belimin üzerinden geçmek istemişti. İmperial Hastanesi’ne götürdüler, Acil Serviste Dr. Timur Beg’in olağanüstü ilgisiyle moral edindim. Gel gelelim, Ortopedist Mustafa Kara’nın hastasına aksi marangoz ustası yaklaşımından edindiğim morali “bir lahza”da yitirdim. Bay Kara’nın Tıp Fakültesinden mezun olurken Hipokrat yemini edip etmediğini doğrusu ciddi anlamda merak etmekteyim. Diğer taraftan, Zorlu Grand Hotel İşletme Müdürü Ali Şahin ile ekibinin, Devlet Tiyatroları Genel Müdürü Lemi Bilgin’in, Trabzon Devlet Tiyatrosu’nun Sanat Yönetmeni Fatih Dokgöz’ün ve tüm Trabzon Devlet Tiyatrosu çalışanlarının yakın ilgisiyle hâlâ gönenmekteyim.

Aynı günün öğleden sonrasındaki festival açılış törenine doğal olarak katılamadım, dolayısıyla Uğur Keleş’in daha sonraki saatlerde dilden dile dolaşarak kulağıma yapışan mükemmel folklor koreografisini de izleyemedim. Akşam otelden temin edilen bir baston yardımıyla festivalin ilk oyunu için Haluk Ongan Sahnesi’ne götürdüler. Fransız Rönesans’ının en parlak adlarından Rabelais’in (1494-1553) “Pantagruel”ini Romanya’nın Radu Stanca Ulusal Tiyatrosu’ndan izledik. Baştan sona şenlik havasının hakim olduğu, sözcüklerden soyutlanmış metni yönetmen Silviu Purcarete sahneye koymuştu.

Silviu Purcarete’nin cesur, gözü pek bir tiyatro anlayışı vardı ve Rabelais’in Hümanist inançları çerçevesinde oburluğu öyküleyişini, bu öyküleyiş içine sarıp sarmaladığı dünya görüşünü öykü anlatımından ziyade anlatış biçiminde dışa vurmayı yeğlemişti. Rabelais’in ciddiyetten uzak metninden insani, son derece neşeli, mizahi ve fantastik bir metin yaratmıştı. Güldürünün bu düzeyi bile başlı başına bir taşlamaydı. Yapmacıklığın barınamayacağı bir ortam yaratmıştı Purcarete. Kural olarak sesin gücünden yararlanmış, perdeli ve bir şarkı türünü andıran konuşmalardaki nefes özelliklerini önemsemişti. Onun çalışmasında vücuda esneklik kazandırmak kadar, bu esnekliği korumak esastı. Stanislavski’nin fiziksel ve Meyerhold’un bio-mekanik çalışmalarını harman etmiş, ama (gelin kulağınıza fısıldayıvereyim) onların bir anlamda böğrünü deşmişti.

Radu Stanca Ulusal Tiyatrosu’nun “Pantagruel”i bir gösteri değildi. İzlence de değildi. Sanki seyredilmek için yapılmamıştı ve sanki oyuncuların seyirciye gereksinimleri yoktu. Bir prova da değildi “Pantagruel”, çünkü oyunculuk açısından üzerinde çalışılmış ve tamamlanmış bir metne sahipti. Diğer taraftan, doğaçlama da değildi. Düşündüm taşındım, “Pantagruel”i “içinde tek kurşunu olan silah” olarak da tanımlayamadım. Tam tersine bir araştırma aracıydı “Pantagruel”. İleride çalışılacak bir metne taban olacak bir araçtı. Yeni, yepyeni bir sanatsal biçim arayışının temelini oluşturacak bir çalışmaydı... Dışarıdan bakışı öngören, gel gelelim dışarıdan bakışa dayandırılmamış bir kurguydu. Belirli bir öyküsü yoktu, ama yaşam ritminin özelliklerinden olan hız, gerilim, son duygusu, kişisel güdüleri saklama isteği salkım saçak ortadaydı. Senkronizasyon, oyunun her evresinde ölçüldü, denetlendi, belirlendi. Özgürleşme, kurtulma arayışının sonundaki biyolojik karmaşa da ilâhi biçeminde ezgilerle verildi. Saksofon karşısında sesin iletme gücünün, ben bu denli yalın, bu denli besleyici, bu denli sarıp sarmalayıcı olduğuna; sesin fizyolojik tınlatıcılarla böylesine güçlendirildiğine ilk kez tanık oldum. Oyuncunun yüz kaslarıyla organik maske oluşturduğuna da...

Festivalin ikinci akşamındaysa, Radu Stanca Ulusal Tiyatrosu bu kere de “Godot’yu Beklerken”i sahneledi. Beckett’in bu ünlü eserini gene Silviu Purcarete yönetmişti. Purcarete, iktidar baskısı ve sömürü kıskacındaki insanoğlunun gerçeklerle yüzleştiği “naçar” zamanları, “ne yapabilirim ki” şapşallığının kör kuyusuna düşmeksizin ışıklı umut yolunu arama ve bulma gerekliliğinin altını çizerek ve Beckett`in diline, yaklaşımına gıdım dokunmadan anlatmıştı. Purcarete’nin anlatıyı boğuculuktan kurtaran tempolu yorumunda, aynı zamanda tiyatronun genel sanat yönetmeni olan Constantin Chiriac’ı Estragon rolünde izlemek ayrı bir keyifti.

Otomobilin altından çıkmamdan sonraki kırk sekiz saatlik “müşahede” sürecimi Radu Stanca Ulusal Tiyatrosu’nun iki yapımını izleyerek geçirmiş olmak ise (itiraf ediyorum) benim için mutluluk vericiydi.

Üstün Akmen
Evrensel Gazetesi


Yazarın Tüm Yazıları


Paylaş      
Yorumlar

Haluk Işık - ( 5/11/2009 )
Sevgili Üstün Akmen, hayatın koşuşturması içinde, yaşadığınız kazayı henüz öğrenebildim, üzüldüm. Geçmiş olsun diyor,kendi adıma çok şey öğrendiğim, daha da öğreneceğim en önemli eleştirmenlerimden birini saygı ve sevgiyle selamlıyorum.

Gılman Kahyaoğlu Peremeci - ( 5/6/2009 )
Sayın Üstün Akmen;Trabzon ve Konya Tiyatro festivalleri (bir zamanlar bu iki güzel şehrimzde bulunmuş olmam nedeniyle)sizin anlatımlarınızı beklediğim festivaller. Tabii ki başta anlatmış olduğunuz o kaza çok çok üzücü Geçmiş olsun ve acil şifa dileklerimi iletiyorum


Bu Oyun Hakkındaki Görüşlerinizi Paylaşın !

İsim
Mail  (Yayınlanmayacak)
Yorum
Güvenlik Kodu= 411
Lütfen bu kodu yandaki kutuya yazınız
 

    Son Eklenen Yazılar     En Çok Okunan Güncel Yazılar
27 MART… UMUDUNU ARAYAN BİR GÜN (Ahmet Yapar)
YOKLAMA LİSTESİ (Skeç)
    Tüm Tiyatro Yazıları

    Bu Tarihte Yayınlanan Diğer Yazılar
    Bu yazının yayınlandığı tarihte gündemdeki diğer yazılar aşağıda listelenmiştir...

  • Burhan Akçin ile Tiyatro Üzerine Söyleşi (İsa Karslı) - 5/12/2009
  • Hayat Sahnesi'nden (Ali Erdoğan) - 5/11/2009
  • BERNARDA ALBA'nın Kızı MARTIRIO ya da Özlem Türkad (Pınar Çekirge) - 5/11/2009
  • Wash Your Self In Your Tears and Build Your Church of Your Faith (Arda Aydın) - 5/10/2009
  • Yastık Adam - Talimhane Tiyatrosu - Oyunu Seyretmeden Bu Yazıyı Okumayın (Melih Anık) - 5/10/2009
  • Park ve Bahçeler Demokrasisi (Nedim Saban) - 5/7/2009
  • Üniversite Tiyatro Hocaları Tercih Yapmak Zorunda Kalacak (Adnan Tönel) - 5/7/2009
  • Keşanlı Ali Destanı Hakkında (Tuna Ökten) - 5/7/2009
  • Büyüler Sofrası (Tuna Ökten) - 5/7/2009
  • Bu Da Benim Ailem – Tiyatrokare (İsmail Can Törtop) - 5/6/2009
  • Trabzon'da Geçirdiğim Kaza ve 10. Festivalde Bir Sahne Ayini (Üstün Akmen) - 5/6/2009
  • Bir Hayalim Var (Yurdagül Yurtseven) - 5/4/2009
  • Devlet Tiyatrosu Festivali, Konya'ya İkinci Kez Işık Tutuyor (Üstün Akmen) - 5/4/2009
  • MARX'IN DÖNÜŞÜ; Dünyayı anlamak yetmez, onu değiştirmek gerek (Rengin Uz) - 5/4/2009
  • SEVİNÇ ERBULAK: İnsafsız Bir Demirin Soğuk Keskinliğindedir Yaşam (Pınar Çekirge) - 5/3/2009
  • Seni Seviyorum, Mükemmelsin, Şimdi Değiş! – Enis Fosforoğlu Tiyatrosu (İsmail Can Törtop) - 4/30/2009
  • Coriolanus - İstanbul Şehir Tiyatroları (Ayşe Müge Gerdan) - 4/30/2009
  • Yalçın Menteş Tiyatrosu'nda Bir Çetin Akcan İşi: Eros Pansiyon (Üstün Akmen) - 4/29/2009
  • Darwin , Marx, Wagner ve Nietzche ; Hitler mi olmak istersiniz Brecht mi? (Melih Anık) - 4/29/2009
  • İBŞT'de Sait Faik Güzellemesi: Meraklısı İçin Öyle Bir Hikaye (Üstün Akmen) - 4/28/2009
  • Striptiz - Kadıköy Sanat Tiyatrosu - Bir Mehmet Avdan Oyunu (Melih Anık) - 4/27/2009
  • 25 Yılda Neler Değişti (Arda Aydın) - 4/26/2009
  • TARİH: 1 MAYIS 2009 YER: İSTANBUL BELEDİYESİ ŞEHİR TİYATROLARI (Nedim Saban) - 4/25/2009
  • İBB Şehir Tiyatroları Ailesine Açık Mektup (Ümran İnceoğlu) - 4/25/2009
  • Gülriz Sururi'den 18 Mayıs Tiyatrocular Yürüyüşü İçin Çağrı (Gülriz Sururi) - 4/24/2009
  • Kadrolu DT Oyuncularına Haksızlık (Adnan Tönel) - 4/23/2009
  • Ayşe Kilimci ile Yedi Tepeli Aşk Üzerine (İsmail Can Törtop) - 4/23/2009
  • Tiyatroda Günlük 23 Nisan 2009 (Melih Anık) - 4/23/2009
  • Ergin Orbey Hakkında (Sevinç Aktansel) - 4/23/2009
  • Sürmanşet – İstanbul Halk Tiyatrosu (İsmail Can Törtop) - 4/22/2009
  • Tiyatro Bereze'den Devlet Tiyatrosu Genel Müdürlüğü'ne Açık Mektup (Tiyatro Bereze) - 4/21/2009
  • Deri Ceket - Koyuna saydılar bizi… Oyuna Geldik! - İBB Şehir Tiyatroları (Melih Anık) - 4/21/2009
  • Devlet Tiyatrosu'nda Neler Oluyor? (Adnan Tönel) - 4/21/2009
  • Metni farklı kalıba dökülememiş bir oyun örneği: Muhabir (Üstün Akmen) - 4/20/2009
  • Sadece Bir Çiçek Herşeyi Değiştirebilir (Eser Ali) - 4/20/2009
  • Ne Yapar… Ne Ederim? (Yurdagül Yurtseven) - 4/18/2009
  • Cumhurbaşkanımıza ve Başbakanımıza Açık Mektup: 1 Mayıs'ı Taksim'de Hep Birlikte Kutlayalım (Savaş Aykılıç) - 4/17/2009
  • 2008-2009 Tiyatro Ödülleri….. ÖDÜL Mevsimi Geldi (Melih Anık) - 4/16/2009
  • Kış Gelmeden - Diyarbakır DT (Ahmet Olcay) - 4/16/2009
  • Kırmızı Pazartesi - İBB Şehir Tiyatroları (Melih Anık) - 4/15/2009
  • Şehir Tiyatroları'nda Sansür Yasaklandı! (Nedim Saban) - 4/15/2009


  • Tiyatro Kursu Başlıyor!
    12 Şubat'tan itibaren her PAZARTESİ Kadıköy'de!
    Çalışanlara yönelik hobi sınıfı!



    Duyuru Panosu!



    Son Eklenen Tiyatro Oyunları

         Güncel Yazılar

    Yazar olmak ister misiniz?
    Yazar olarak tiyatrodunyasi.com ailesine katılmak, yazılarınızı yüzbinlerce tiyatroseverle paylaşmak isterseniz tiyatrodunyasi@tiyatrodunyasi.com adresine mail gönderebilirsiniz...

    Mail Listemize Üye Olun

         Güncel Haberler
    Tiyatro Maydanoz, Nazım’ın Kadınları ile Sahnede
    Tekin Deniz: Dümbüllü kavuğunu kimseye devretmedi

    Tiyatro Dünyası'nı takip Edin
     
     |  ..