| Tiyatro Kursu  | Şirket Tiyatrosu
Tiyatro Dünyası
Tiyatro Dünyası Bu Sahnede...
 
Ana Sayfa  |  Hakkımızda  |  Yazılar  |  Haberler  |  Yazarlar  |  Tiyatro Oyunları  |  Tiyatro Grupları  |  Sanatçılar  |  Kaynak  |  Duyuru Panosu  |
Zaten Aktör Dediğin Nedir Ki?
Fatih Ermiş




Hayatında tiyatroya gönül vermiş kim bilmez ki bu sözü, “Zaten aktör dediğin nedir ki?” diye başlayan o tirad pek çoğuna göre bir aktörü özetleyen, bir başka çoğunluğa göre de bir aktörü en yalın şekliyle anlatılan tirad. İşte bu tirad Haldun Taner’in ölümsüz eseri “Sersem Kocanın Kurnaz Karısı”nın finalinde yer almaktadır. Oyunun doruk noktasına ulaşan bu tiradı oyunun yazarı Haldun Taner yazmadı, bu kelimeler usta tiyatrocu Münir Özkul’un kaleminden döküldü. Thomas Fasulyeciyan karakterini canlandıran usta tiyatrocu bu final tiradını Haldun Taner’in ricası üzerine yazmış.

Peki seyirciler kadar tiyatrocuları bile etkileyen bu tirad ne anlatıyor? Herkesi nasıl bu kadar derinden etkiliyor? İsterseniz çözümlemeye çalışalım?

“Zaten aktör dediğin nedir ki?” diye başlarken kendi kendine soruyor ve hemen arkasından cevap veriyor. “Oynarken varızdır, yok olunca da sesimiz bu boş kubbede bir hoş seda olarak kalır” yani bizler sahnedeyken bizi herkes tanır, herkes bilir ama sahnede olmadığımız zamanlar yüzümüz, kimliğimiz hatırlanmaz sadece sesimiz, söylediğimiz replikler akılda kalır diyor, devamında “bir zamanlar sonra da unutulur gider, olsa olsa eski program dergilerinde soluk birer hayal olarak kalırız” derken de o akılda kalan repliklerimizde kaybolur tamamen unutuluruz ama oynadığımız oyun bir yerlere yazılmışsa, tarihe not düşülmüşse birileri de akıl edip oraya bakarsa belki ufacık bir hatırlanma şansımız olabilir. Akabinde seyirciye sormaya başlıyor “Görorum hepiniz gardroba koşmaya hazırlanıyorsunuz” cümlesinde de kibarca oyunun bitmesini bile sabredemediniz yavaş yavaş hazırlanmaya başladınız eve gidip paltolarınızı gardroba asmayı planlıyorsunuz. “Birazdan tiyatro bomboş kalacak. Ama tiyatro işte o zaman yaşamaya başlar” dediği zaman da yavaş yavaş soyut cümlelerle soyut bir aleme geçiş yapmaya daha doğrusu seyirciler gittikten sonra olacakları soyut bir şekilde anlatmaya başlar, “Çünkü Satenik'in bir şarkısı şu perdelerden birine takılıp kalmıştır. Benim bir tiradım şu pervaza sinmiştir. Hiranus'la Virjinya'nın bir diyalogu eski kostümlerin birinin yırtığına sığınmıştır.” Satenik’in oyunda söylediği şarkıları, kendi söylediği tiradlardan birini, Hiranuş’la, Virjinya’nın bir diyaloğunun tiyatro salonunda bir yerlerde kaldığını söylemektedir ve soyut anlatımına devam etmektedir. “İşte bu hatıralar, o sessizlikte saklandıkları yerden çıkar, bir fısıltı halinde yine sahneye dökülürler” o bahsettiği sözler oyun bittiğinden artık birer hatıra olmuşlardır, salon boşaldığında sessizliğin tavan yaptığı anda repliklerin ortaya çıkarak sahnede dolaşmaya başladıklarını söylemektedir. Hakikaten boş ve sessiz bir tiyatro salonuna gittiğinizde orada izlediğiniz oyunun replikleri sanki oralarda bir yerlerde duyulmaktadır. Kafanızın içinde bu hatıraları duyabilirsiniz, başka hiçbir yerde değil o salonda, buradan da usta yazarın anlatımında ki soyutluğu, somutlukla nasıl birleştirdiğine hayran kalmamak mümkün değil. Tiradın devamında “Artık kendimiz yoğuz. Seyircilerimiz de kalmadı. Ama repliklerimiz, fısıldaşır dururlar sabaha kadar” bizler oyunumuzu bitirdik o salondan ayrıldık, seyircilerimizde bizi izlediler evlerine gittiler, ama repliklerimiz orada kaldı hiçbir yere gitmedi ve sabaha kadar orada konuşmaya devam edecekler. “Gün ağarır, temizleyiciler gelir, replikler yerlerine kaçışır” Güneş doğar, yani yeni bir gün başlar, o günde tiyatro personelinin mesaisi başlar, tiyatronun temizlik personelinin günün ilk saati vazifeleri tiyatro salonunu temizlemektir, temizleyiciler girince replikler korkudan yok olmamak için geldikleri yerlere giderler. “Perde...” Tiyatro dilinde kapanış yani artık her şey bitti yok olduk.

Kısaca bir oyuncuyu oynarken herkes tanır ama oynamadığı zaman onu kimse hatırlamaz. Oyuncuların kurtulamadıkları kaderlerini böyle mizahi bir şekilde anlatmak tabi ki herkesin yapabileceği bir şey değildir. Haldun Taner unutulmaz tiyatrocular arasında yerini almış çok özel biridir. Münir Özkul da yaşayan efsaneler arasında yerini almıştır. Onlar bir aktörü bu şekilde anlatırken bir aktörün mutlak kaderinin unutulmak olduğunu belirtirken kendilerini asla unutulmaz yapan ölümsüz sanatçılardır.

Fatih Ermiş

Yazarın Tüm Yazıları


Paylaş      
Yorumlar

fazıl ufuktepe-açs tiy. - ( 4/8/2009 )
Fatih bey! Selam...
lütfen biraz daha araştırarak yazın. Bu tirad 1800 sonlarında doğan thomas Fasulyeciyan tarafından yazılmıştır. İnternetten Vikipedya dan da bulabilirsiniz...Hikayesi de tiyatro adına çok derin ve acıdır.


Fatih ERMİŞ - ( 4/9/2009 )
Fazıl Bey;

Yaptığım incelemelerde Thomas Fasulyeciyan bu tiradı bu şekilde yazmamıştır. Doğaçlama olarak söylemiştir. Bu söylemi bu kadar duygulu ve akıcı bir halde tirada çevirenin Münir ÖZKUL olduğunu zannediyorum. Araştımalarımda bunu gördüm. Ama sizin için tekrar derin bir araştırma yapacağım. Bir hata varsa en baştan özür dilerim.


hasan g - ( 6/1/2009 )
fatih kardeşim. fazıl arkadaşı düzelteceğim derken sende bir hataya düşmüşsün thomas değil tomas’dır o... bilginiz olsun


Fazıl ufuktepe - ( 11/29/2009 )
Fatih bey araştırmanın sonunu halen bekliyorum. Beklentim kırıcı değil, dostca. Zira bir tiyatrocu olarak Fasulyeciyanın hayatı bile ayrı bir çalışma konusu. Sizede tavsiye ederim.
Hasan G adlı arkadaşın düzeltme keleimesi ise yorum içinde çok zavallı kalıyor


umut şimşek - ( 12/9/2009 )
fatih araştırmanı beğendim,yazına yapılan düzeltmelerde ayrıca bilgilenmeme sebep oldu,toplum için ve tiyatroya katkıda bulunan bu davranışların için seni kutluyorum,benimde bi ricam olucak;bu yazıyı bölmeden bi defa yazıcak olursan başında duymuşsunuzdur dediğin sözü daha bi akılda kalıcı yaparsın,başarılar,ii çalışmalar.

Mehmet Altunel - ( 5/18/2014 )
Merhaba
Benim sizden naçizane ricam bu tiradı Minur Özkul üstadın kendi sesinden dinleyebileceğim bir adres var mıdır ? Veya bana ulaştırabilir misiniz ? Çok teşekkürler. Google da maalesef bulamıyorum.


Bu Oyun Hakkındaki Görüşlerinizi Paylaşın !

İsim
Mail  (Yayınlanmayacak)
Yorum
Güvenlik Kodu= 646
Lütfen bu kodu yandaki kutuya yazınız
 

    Son Eklenen Yazılar     En Çok Okunan Güncel Yazılar
27 MART… UMUDUNU ARAYAN BİR GÜN (Ahmet Yapar)
YOKLAMA LİSTESİ (Skeç)
    Tüm Tiyatro Yazıları

    Bu Tarihte Yayınlanan Diğer Yazılar
    Bu yazının yayınlandığı tarihte gündemdeki diğer yazılar aşağıda listelenmiştir...

  • Küçük Genny Efsanesi (Üstün Akmen) - 4/11/2009
  • Sanatın Doğası (Yurdagül Yurtseven) - 4/11/2009
  • Tiyatroda Günlük - 9 Nisan 2009 (Melih Anık) - 4/9/2009
  • Kabare – İstanbul Şehir Tiyatroları (İsmail Can Törtop) - 4/9/2009
  • Tiyatro Dünyası, Kendi Gök Kubbemiz oyunundaki sansür tartışmasına son noktayı koyuyor (Tiyatro Dünyası) - 4/7/2009
  • İki Oyun (Cimri ve İstanbul Efendisi) ve -Yönetmen-in Kafasındaki Seyirci… (Melih Anık) - 4/7/2009
  • Orhan Aydın'ın 27 Mart Dünya Tiyatro Günü’nde AKM Önünde Yaptığı Konuşmanın Metni (Orhan Aydın) - 4/6/2009
  • Kendi Gök Kubbemiz - Topal Ördek (Rıfkı Demirelli) - 4/5/2009
  • Aşk (İçin Her Şeyi Yaparım Bunu Yapmam) ve Tanrıların Şafağı (Üstün Akmen) - 4/5/2009
  • Adana Devlet Tiyatrosu'nda Modern Pygmalion Öyküsü: Rita (Üstün Akmen) - 4/3/2009
  • Zaten Aktör Dediğin Nedir Ki? (Fatih Ermiş) - 4/3/2009
  • Padişahın Dadısı Korku Olunca Başına Neler Gelir: Deli İbrahim (Üstün Akmen) - 4/1/2009
  • Kırmızı Pazartesi (Fatih Ermiş) - 4/1/2009
  • Yaşamın Sesi (Tuncay Özinel) - 3/31/2009
  • Nazım Hikmet'in Sırtından Para Kazanılır Mı, Oy Mu Çalınır? (Üstün Akmen) - 3/30/2009
  • Geç Kalmış Değilsiniz (Mehmet Çetinkaya) - 3/30/2009
  • 6. Koğuş - Adana Devlet Tiyatrosu (Ahmet Olcay) - 3/30/2009
  • Yalancılar Koğuşu (4-7 kişilik oyun) (Abdurkadir Bal ) - 3/30/2009
  • Tiyatro Cef'in İlk Oyunu, İlerisi İçin Umut Vermiyor: Letafet (Üstün Akmen) - 3/29/2009
  • Yaban Ördeği ve İbsen Üzerine Kısa Bir İnceleme (Öznur Çetin) - 3/28/2009
  • Marx’ın Dönüşü – Dostlar Tiyatrosu (Selin Seyhan/Funda Sancar) - 3/28/2009
  • Dünya Çocuk ve Gençlik Tiyatrosu Uluslararası Bildirisi (Roberto Frabetti) - 3/28/2009
  • 27 Mart 2009 - AKM Önündeki Konuşma Metni (Nedim Saban) - 3/28/2009
  • Dünya Tiyatro Günü (Yurdagül Yurtseven) - 3/27/2009
  • Tiyatroyu da Tiyatrocuları da Seviyorum (Nuran Becerikli) - 3/27/2009
  • Yakın Doğu Üniversitesi, 27 Mart Dünya Tiyatro Bildirisi (Hilmi ÖZEN) - 3/27/2009
  • 27 Mart 2009 Dünya Tiyatro Günü Bildirisi - Augusto Boal (Augusto Boal) - 3/26/2009
  • 27 Mart Dünya Tiyatro Günü’nde HADİ ÇAMAN'A MEKTUP (Rengin Uz) - 3/26/2009
  • Yeşim Özsoy Gülan'ın Sessizleştirilen Topluma Tepkisi: Noter (Üstün Akmen) - 3/25/2009
  • Böyle Sansür Görülmedi! - 2009 Sansür Yılı (Kemal Oruç) - 3/25/2009
  • Eskişehir Günlükleri - Kendi Gök Kubbemiz (Rıfkı Demirelli) - 3/24/2009
  • Yeni Bir 27 Mart... (Orhan Aydın) - 3/24/2009
  • Marx’ın Dönüşü – Dostlar Tiyatrosu (İsmail Can Törtop) - 3/23/2009
  • Bursa Şehir Tiyatrosu'nda Deli İbrahim Oyunu (Özlem Günal) - 3/23/2009
  • Trabzon Devlet Tiyatrosu'ndan Beklenen Oyun: Rumuz Goncagül (Fatma Babuşçu) - 3/23/2009
  • Dünya Tiyatro Günü Ulusal Bildirisi (Nedret Güvenç) (Nedret Güvenç) - 3/22/2009
  • Aşkı Yaşamak İçin Zaman Asla Geç Değildir: Bana Bunu Yapma (Üstün Akmen) - 3/21/2009
  • 27 Mart Dünya Tiyatro Günü Bildirisi (Yılmaz Onay - Nâzım Hikmet Kültür Merkezi) (Yılmaz Onay) - 3/20/2009
  • Kabaret - İstanbul Şehir Tiyatroları (Ayşe Müge Gerdan) - 3/20/2009
  • Türkiye Tiyatrolar Birliği Dünya Tiyatro Günü Bildirisi (Temel Demirer) - 3/20/2009
  • Azerbaycan -Oyun- Çocuk Tiyatrosu Dünya Çocuk ve Gençlik Tiyatroları Günü Kutlaması (Rasim Aşın) - 3/20/2009


  • Tiyatro Kursu Başlıyor!
    1 Mayıs'tan itibaren her ÇARŞAMBA Kadıköy'de!
    Çalışanlara yönelik hobi sınıfı!



    Duyuru Panosu!



    Son Eklenen Tiyatro Oyunları

         Güncel Yazılar

    Yazar olmak ister misiniz?
    Yazar olarak tiyatrodunyasi.com ailesine katılmak, yazılarınızı yüzbinlerce tiyatroseverle paylaşmak isterseniz tiyatrodunyasi@tiyatrodunyasi.com adresine mail gönderebilirsiniz...

    Mail Listemize Üye Olun

         Güncel Haberler
    Tiyatro Maydanoz, Nazım’ın Kadınları ile Sahnede
    Tekin Deniz: Dümbüllü kavuğunu kimseye devretmedi

    Tiyatro Dünyası'nı takip Edin
     
     |  ..